Nitin Ishwardat
Basisbekwaam

Al sinds Nitin Ishwardat startte als docent natuurkunde, wil hij graag meedenken over de koers van zijn school. Leerjaarcoördinator worden was daarin een eerste, mooie stap. Al snel merkte Nitin dat hij daar handvatten bij wilde, om ook in zijn nieuwe rol steviger in zijn schoenen te staan.

Waarom wilde je de opleiding Basisbekwaam doen?

“Als leerjaarcoördinator merkte ik dat ik soms niet goed wist hoe ik de collega’s van mijn leerjaar voldoende kon ondersteunen of begeleiden. Ik kon dan na een gesprek denken: ‘Dat moet ik de volgende keer anders doen.’ Of: ‘Misschien kan het nog wel beter.’ Er waren bijvoorbeeld collega’s die meer te brengen hadden, maar waarbij dat om wat voor reden dan ook niet lukte.

Hoe kon ik hen stimuleren om het beste uit zichzelf te halen? Hoe zet ik hen op de juiste plek? Dát kunnen, dat is volgens mij de essentie van een teamleider. Maar hoe gaf ik daar handen en voeten aan? Daar wilde ik tools bij.

Ook had ik regelmatig gesprekken met collega’s, die ik graag verder wilde helpen – maar dan wel vanuit mijn formele rol, en vanuit onderbouwde theorie en kennis. Zodat ik de juiste interventies inzet.

Mijn teamleider had Basisbekwaam al gevolgd. Hij zei: ‘De tools die je zoekt, krijg je aangereikt bij NSO-CNA.’”

Dus de keuze voor NSO-CNA was een logische?

“Ja, mijn teamleider was er erg positief over. Hij benoemde al de stevige theoretische basis die je krijgt, waarmee je al vanaf de start van de opleiding de praktijk in gaat. Die aanpak sprak mij direct aan, en inmiddels ervaar ik het zelf.

Bij NSO-CNA ontwikkel ik heel bewust en onderbouwd mijn ideeën over en visie op onderwijs. Via de opdrachten ga ik direct op zoek naar hoe ik die in de praktijk toepas. Bijvoorbeeld hoe ik mijn team meekrijg in mijn visie.

Zo word ik continu geprikkeld om na te denken over hoe ik onderwijs zie, en waar ik als leidinggevende verder mee wil.”

Hoe bevalt de opleiding Basisbekwaam bij NSO-CNA tot nu toe?

“Heel goed. Wat mij echt verbaasd heeft, is hoe snel we een hechte groep zijn geworden. In slechts een half jaar hebben we elkaar goed leren kennen, zelfs een vriendschappelijke basis ontwikkeld. We wisselen veel uit over het onderwijs, maar er is ook ruimte voor grapjes met én om elkaar.

Dat had ik van tevoren niet verwacht, ook om hoe ik als persoon ben: ik kijk vaak eerst de kat uit de boom. Maar vanaf het begin was er die herkenning: we lopen allemaal tegen dezelfde dingen aan als beginnend schoolleider.

Zo vond ik veel raakvlakken met mijn collega’s. Die ontdekking gaf me rust, maar ook veel plezier! Want door te delen, zien we ook de humor in van de dingen waar we allemaal tegenaan lopen. Ook is dit een veilige omgeving om problemen en frustraties te bespreken die op onze scholen spelen.”

Hoe helpt de opleiding je bij je werk?

“Basisbekwaam helpt mij nu al om steviger in mijn schoenen te staan. Puur omdat ik al veel kritischer nadenk over mijn aanpak én de schoolcultuur. Wat zegt die cultuur bijvoorbeeld over hoe we dingen aanpakken op school?

Daarnaast benoem ik nu veel vaker wat ik zie en wat ik zou willen zien. Daar kan ik nu ook wat harder in zijn – hoewel ik dat van mezelf misschien  wat minder ben. Ik weet nu – vanuit de basis die ik ontwikkel bij de opleiding – dat het nodig kan zijn om duidelijk te zijn in mijn observaties en verwachtingen, zodat ik constructief kan bijdragen aan een professionele en lerende schoolcultuur.

Ook heb ik al stappen gemaakt met delegeren. Dat is een persoonlijk leerpunt voor mij: dingen los kunnen laten. Bijvoorbeeld hoe gesprekken met leerlingen of hun ouders gevoerd kunnen worden. Voorheen voerde ik die gesprekken vaak liever zelf. Maar nu kan ik dat (meestal) neerleggen bij de mentoren.”

Wat vind je bijzonder aan Basisbekwaam bij NSO-CNA?

“Wat ik eerder al vertelde: die onderlinge herkenning, de sfeer die is ontstaan in de groep. Dat ik het zó leuk zou hebben met mijn collega’s, dat had ik niet verwacht.

De 2-daagse aan het begin van de opleiding hielp ook om ons razendsnel tot groep te smeden. Toen merkten we voor het eerst dat iedereen daar is om te leren, met hetzelfde doel: ons ontwikkelen als schoolleider.

Het werken in intervisiegroepen is daarbij ook heel interessant en helpend. Binnen die groep vorm je ook nog een duo met je critical friend, waarmee je op een heel persoonlijk vlak inzoomt op je ontwikkeling. Zo krijg je verschillende lagen van delen en feedback krijgen.”

Zou je NSO-CNA aanbevelen bij andere schoolleiders?

“‘Jazeker. Ik zou dan vooral de combinatie van theorie en praktijk benoemen als argument. Je basis als schoolleider wordt daardoor zoveel sterker gemaakt.

En dat je veel kritischer leert denken over wie jij bent als schoolleider, hoe je kijkt naar je organisatie en waar je voor staat in het onderwijs. En hoe je dat in de praktijk wilt brengen.

Door mijn huidige rol én de opleiding merk ik in ieder geval dat ik me heel erg aangetrokken voel tot de rol van teamleider. Want dan ben ik én bezig met het primaire proces, én wat het personeel nodig heeft om de schoolvisie uit te voeren en wat dat vraagt van het beleid.

Ik ben nu 27. Dit is het begin van mijn carrière als schoolleider. Na Basisbekwaam hoop ik ooit Vakbekwaam te doen, maar eerst wil ik vooral heel veel ervaring op doen als schoolleider. Ik wil nu stappen maken door de kennis die ik tijdens de opleiding opdoe, zo veel mogelijk toe te passen.”

Shania Rostam
Basisbekwaam

Shania Rostam startte het schooljaar 2024-2025 als kersverse Teamleider Onderbouw van de afdelingen havo en vwo. Ze had toen nét haar Master Pedagogiek afgerond. Ze dacht nog: “Nu ga ik éven rust pakken.” Maar dat liep anders…

Waarom wilde je de opleiding Basisbekwaam doen?

“Ik had oorspronkelijk niet direct de intentie om een opleiding te volgen. Na het afronden van mijn Master Pedagogiek wilde ik eerst de tijd nemen om te reflecteren op mijn verdere ontwikkeling als schoolleider.

Onze rector zag echter een mooie kans en vond het belangrijk om te investeren in onze kennis en vaardigheden. Hierdoor kwam het onverwacht snel op mijn pad: op woensdag wist ik nog niet dat ik donderdag al zou starten met de opleiding Basisbekwaam bij NSO-CNA.

Dat gezegd hebbende, was ik altijd al van plan om mij verder te bekwamen in schoolleiderschap. Dit was dus mijn kans. Want ik wil een bekwame Teamleider zijn, die goed voorbereid is op de taken en verantwoordelijkheden die bij die rol horen. Achteraf gezien ben ik dan ook blij met deze stap in mijn ontwikkeling.”

Hoe bevalt de opleiding Basisbekwaam bij NSO-CNA tot nu toe?

“Heel erg fijn, om meerdere redenen.

Allereerst mijn vakcollega’s waarmee ik Basisbekwaam doe. Sinds dag 1 wisselen we heel veel waardevolle ervaringen en kennis uit.

Op die eerste opleidingsdag was ik aanvankelijk onzeker. Ik zag heel veel mannen en vrouwen in ‘chique’ kleding. Het leek alsof zij al jaren schoolleider waren en precies wisten wat ze deden. En daar stond ik dan: met net een paar weken ervaring.

Maar toen merkte ik dat anderen óók onzeker waren in hun rol, en net als ik die drang hadden om zich te ontwikkelen als schoolleider. Ook herkenden we wederzijds dilemma’s die op onze scholen speelden, evenals patronen in onszelf en onze schoolcultuur…

Al snel vormden we een gelijkgestemde en gelijkwaardige groep. En wisselden we ervaringen, expertise en inzichten uit, leerden we van elkaar.”

Hoe helpt de opleiding je bij je werk?

“De opdrachten van Basisbekwaam bij NSO-CNA zijn heel praktisch ingestoken, waarin we casussen uit ons eigen werkomgeving bespreken. Dit biedt de mogelijkheid om vanuit verschillende perspectieven naar vraagstukken te kijken en gezamenlijk tot inzichten en oplossingen te komen.

Een voorbeeld hiervan is de bespreking van een complexe werksituatie waarin emotionele en professionele uitdagingen speelden. Door deze casus met de groep te delen, werd duidelijk dat er diepere oorzaken aan ten grondslag lagen en dat een zorgvuldige aanpak nodig was. Samen verkenden we mogelijke interventies, ondersteund met theoretische inzichten uit de literatuur. Zo ontstonden praktische handvatten om de situatie effectief aan te pakken.

Zo kwam iedereen met zijn of haar casus aan bod. We ontdekten allemaal hoeveel invloed wij als schoolleider kunnen hebben, via goed doordachte interventies. Met als resultaat dat de onderwijskwaliteit verhoogd wordt.”

Wat vind je bijzonder aan Basisbekwaam bij NSO-CNA?

“Ik ben me veel bewuster geworden van zowel mijn sterke kanten als mijn valkuilen. Binnen de opleiding is er terecht veel aandacht voor persoonlijk leiderschap, omdat dit de basis vormt voor effectief handelen en samenwerken.

Door beter inzicht te krijgen in mijn eigen krachten en ontwikkelpunten, begrijp ik niet alleen mezelf beter, maar kan ik ook beter inspelen op het gedrag en de motivaties van anderen. Dit helpt mij om effectiever te communiceren, samen te werken en anderen te ondersteunen in hun ontwikkeling.

Daarnaast hoe je – dankzij de opdrachten en je groepsgenoten – de kans en tijd krijgt om goed na te denken over allerlei zaken. Bijvoorbeeld over onze schoolvisie: waar staan wij als school voor? Zijn mijn collega’s zich daar eigenlijk ook van bewust? Kortom: hoe zorgen we voor een gedragen visie in onze school? Daar heb ik zeker iets te doen, samen met mijn team.

Inmiddels kan ik ook mijn collega- teamleiders beter begrijpen – en dat bedoel ik letterlijk. We spreken nu dezelfde taal en zitten op hetzelfde niveau, zodat het makkelijker is elkaar te vinden om een het team te begeleiden.”

Zou je NSO-CNA aanbevelen bij andere schoolleiders?

“Zonder twijfel! De opleiding Basisbekwaam is een essentiële investering in je ontwikkeling als schoolleider.

Wil je de onderwijskwaliteit binnen je school verbeteren, vastgeroeste patronen doorbreken en innovatieve veranderingen realiseren? Dan is deze opleiding onmisbaar.

Daarnaast helpt het je niet alleen om effectieve en duurzame verbeteringen door te voeren, maar ook om te groeien in je persoonlijke leiderschap. Je krijgt waardevolle inzichten in je eigen stijl, kwaliteiten en ontwikkelpunten, wat je helpt om met meer zelfvertrouwen en impact je rol als schoolleider te vervullen.

Ik zou zelfs willen stellen dat deze opleiding een voorwaarde zou moeten zijn voor alle schoolleiders. In mijn carrière ben ik regelmatig leidinggevenden tegengekomen die onvoldoende coachende vaardigheden hadden, niet écht luisterden en daardoor niet in staat waren om hun teamleden op de juiste manier te ondersteunen. Goed schoolleiderschap begint bij bewustwording, effectieve communicatie en het vermogen om anderen te begeleiden in hun ontwikkeling.

Voor mij is een sterke schoolleider iemand die doortastend en onderzoekend is, met oprechte tijd en aandacht voor anderen. Iemand die niet alleen luistert, maar ook de juiste vragen stelt en weet hoe hij of zij verborgen inzichten naar boven haalt om zowel mensen als situaties verder te helpen. Dit vereist niet alleen kennis en ervaring, maar vooral de vaardigheid om écht in contact te staan met anderen.

Je kunt geen ‘schoolleidertje spelen’. Er komt zo veel op je af in het begin. Als je eerst 2 of 3 jaar goed investeert in je kennis en vaardigheden, kun je een krachtige schoolleider worden. En om die te blijven, zul je moeten blijven investeren in jezelf. Het is daarom ook belangrijk dat je dit vak vanuit een bepaalde passie doet.

Nu volg ik de opleiding Basisbekwaam, en daar heb ik absoluut geen spijt van. Sterker nog, het heeft me zoveel inzichten en inspiratie gegeven dat stoppen geen optie is. Dit is pas het begin—ik ga door en zet de volgende stap met de opleiding Vakbekwaam!”

Wil je lezen hoe het er tijdens een opleidingsdag aan toe gaat? Wij schreven een impressie: klik hier.

Joyce Gerris
Vakbekwaam

Joyce Gerris volgt momenteel Vakbekwaam in Diemen. Het is al haar derde opleiding bij NSO-CNA. Saillant detail: ze woont in Limburg. Dus in haar geval betekende dat héél veel treinritten: 3 uur heen, 3 uur terug. Ze had het ook dichter bij huis kunnen zoeken. Dus waarom NSO-CNA?

Was er in het zuiden van Nederland geen schoolleidersopleiding?

“Geen schoolleidersopleiding die me aansprak, in ieder geval. Er waren wel alternatieven in de regio Utrecht. Uiteindelijk legde ik 3 opleidingen naast elkaar.

De andere opleidingen waren vooral gefocust op het basisonderwijs. NSO-CNA maakte duidelijk dat zij een ruimere kijk hadden: behalve het po ook vo, mbo en speciaal onderwijs. Bovendien werd duidelijk dat de opleidingen van NSO-CNA heel praktijkgericht zijn. Dat vond ik een groot pluspunt.

De eerste opleiding die ik volgde was Middenmanagement. Toentertijd had ik naast mijn functie als stagedocent enkele coördinerende taken, maar ik wist dat er teamleidersfuncties vrij zouden komen. Tijdens de opleiding wilde ik vooral ontdekken of leidinggeven mij aansprak. Mijn antwoord had ik al snel: ja, het lag mij.

Dat betekende wel nóg een jaar naar Diemen op en neer, voor de opleiding Basisbekwaam. En nu ik Vakbekwaam doe wéér. Ik heb het er graag voor over. Gelukkig start NSO-CNA binnenkort met Basisbekwaam in Venlo. Ik heb daar niets meer aan, maar mijn collega’s uit het zuiden wel.”

Het inzicht in mezelf als leider is misschien wel de grootste winst

Wat maakt NSO-CNA al die reistijd van Limburg naar Diemen waard?

“Met name 3 factoren, die voor alle opleidingen van NSO-CNA gelden: het interactieve lesprogramma, de praktische insteek en de focus op persoonlijk leiderschap.

Een opleidingsdag is afwisselend ingedeeld met theorie, en in kleine groepjes uiteen om de theorie te koppelen aan je eigen praktijk. Daarnaast hebben wij als studenten ook een actieve rol in het lesprogramma: we hebben een dagvoorzitter en een rol als inspirator van de dag. Van een collega die de opleiding bij een andere aanbieder volgt, hoorde ik dat het vooral zitten en luisteren is. Dat is bij NSO-CNA gelukkig heel anders.

Uit bovenstaande blijkt de praktische insteek al. En die verbinding met wat er dagelijks bij mij op school gebeurt, zit in de hele opleiding verweven. De theorie die ik aangereikt krijg, het sparren met docenten en medestudenten, het verbetertraject dat ik vanuit de opleiding opstart op mijn school… Zo kan ik de casussen waar ik voor sta beter aanvliegen. Het helpt direct in mijn werkproces.”

En wat bedoel je met die focus op persoonlijk leiderschap?

“Bij alle opleidingen heb ik ook heel veel geleerd over mezelf. Want reflectie op alles wat je doet is een continu onderdeel. Misschien wel het belangrijkste!

In iedere opdracht komt dat reflecteren terug: mezelf afpellen op mijn eigen functioneren, op gedrag, vaardigheden, overtuigingen, identiteit en betrokkenheid. Waar ik tevreden over was en wat ik de volgende keer anders zou doen en waarom.

Die focus heeft me veel inzichten gegeven over wie ik ben en wíl zijn als leider. En ja, dat kan confronterend zijn. Want je gaat echt de diepte in met jezelf.

En wat ik daar dan aan heb? Dat zelfbewustzijn helpt me bijvoorbeeld in de relaties met collega’s. Ik weet wat mijn gedrag en wat ik zeg voor invloed kan hebben. En welk leiderschap wanneer nodig is  om passend te reageren en eventueel meer of andere zaken te bereiken.”

Nu ben je bezig met Vakbekwaam. Bevalt deze opleiding net zo goed al Middenmanagement en Basisbekwaam hiervoor?

“Ja, want Vakbekwaam is écht een verdieping. Zo leren we om opdrachten en verbetertrajecten vanuit verschillende invalshoeken uit te diepen, en van daaruit de beste strategieën toe te passen.

Mijn verbetertraject gaat over de certificering van leerlingen in onze bovenbouw. Formeel krijgen leerlingen vanaf schooljaar 2021-2022 voor het eerst een schooldiploma met een bijbehorend portfolio. Dit om meer erkenning te geven aan de leerlingen in het PRO en VSO.

Het portfolio wordt onder andere gevuld met branche-erkende certificaten en praktijkverklaringen. We willen dat leerlingen zo met een goedgevulde rugzak de school verlaten om te starten met een reguliere baan of vervolgonderwijs.

Om plaatsingsmogelijkheden te vergroten, maar vooral ook om zelfvertrouwen en eigenwaarde van leerlingen te laten groeien, geven we trajecten zodanig vorm dat leerlingen zich kunnen ontwikkelen op hun eigen niveau, tempo en rekening houdend met de leerstijl. We willen het beleidsstuk certificering formaliseren.

Om hiervoor een succesvolle strategie te bepalen, ben ik eerst heel breed informatie aan het inwinnen: wat zeggen de Sectorraad Praktijkonderwijs, strategienota, schoolplan en schooljaarplan hierover? En wat dóen we daadwerkelijk? Wat voor cultuur hebben we eigenlijk op onze school?

Zo ontdekte ik dat onze school een familiaire en innovatieve cultuur heeft. Oftewel: een cultuur waarin mensen graag mee willen doen bij veranderingen. Dat vraagt van mij als leider dat ik mensen vooral coach, betrek en aanzet om in actie te komen. Maar hadden we een hiërarchische cultuur gehad? Dan werkt het beter om sturender en opleggender te werken. Zo zoek ik bewust een passende strategie.”

Zou je NSO-CNA aanbevelen bij andere schoolleiders?

“Dat doe ik al. Waar ik dan vooral de nadruk op leg, is wat de opleidingen mij persoonlijk gebracht hebben. Want dat vind ik misschien nog wel de grootste winst:

De inzichten die ik in mezelf en mijn leiderschap gekregen heb. Hoe die mij helpen in allerlei onderwijsprocessen. Bijvoorbeeld hoe ik nu passender gesprekken voer met collega’s, met oog voor wat zij én ik nodig hebben. Hoe ik nu mijn eigen grenzen daarin bewaak. Maar ook hoe ik veel bewuster stuur om meer te bereiken.

Zoals ik al eerder aangaf: het is mooi dat NSO-CNA nu start met Basisbekwaam in het zuiden van Nederland. Zo worden hun opleidingen alleen maar toegankelijker voor meer (toekomstige) schoolleiders, en dat is een goede zaak.”

Benno Deun
Basisbekwaam

Benno Deun start na de zomervakantie van 2023 als adjunct-directeur. Nu is hij nog directeur-in-opleiding. Een deel van die opleiding bestaat uit Basisbekwaam. Een belangrijke bijdrage aan zijn ambities als schoolleider.

Waarom wilde je deze opleiding doen?

“13 jaar geleden startte ik als leerkracht in het primair onderwijs. In de loop der tijd kreeg ik andere ambities. Die kwamen tot uiting in ontwikkelingsgesprekken met mijn schoolbestuur.

Uiteindelijk leidden die gesprekken ertoe dat coördinator werd op mijn vorige school. Daar nam ik ook de honneurs waar wanneer de directeur er niet was. Tegelijkertijd volgde ik een Middenmanagement-opleiding.

Zo leerde ik al het een en ander, maar raakte niet alle aspecten van leiderschap aan. Ik wilde verder. Tijdens ambitiegesprekken bepaalde ik wat de volgende stap was: een fulltime rol als schoolleider.

Tot nu toe ben ik altijd óók leerkracht geweest, naast mijn leidinggevende taken. Dat maakte het soms ingewikkeld. Volgend schooljaar verandert dat: dan zet ik mijn docentenpet af en start ik als adjunct-directeur.

Toen ik directeur-in-opleiding werd, zocht ik daar een passende opleiding bij. Dat werd Basisbekwaam, bij NSO-CNA.”

Waarom koos je voor NSO-CNA als opleider?

“Ons schoolbestuur werkt samen met 2 opleiders. Uiteindelijk koos ik om diverse redenen voor NSO-CNA:

Allereerst vond ik de informatie heel helder. Op de website stond bijvoorbeeld de beschikbaarheid per locatie aangegeven. Ook stond het programma voor het hele jaar er al op. Handig, want zo kon ik dat direct afstemmen met mijn privé-agenda.

Daarnaast was de literatuurlijst direct beschikbaar. Daardoor kon ik beoordelen of die bij mijn ontwikkelingsbehoeftes op dat moment paste. Tot slot is Diemen voor mij in de buurt.

Al deze dingen samen maakte de keuze makkelijk. Alles sloot goed aan bij wie ik was en waar ik op dat moment stond.

Overigens kozen álle dio’s van mijn schoolbestuur voor Basisbekwaam van NSO-CNA. Dat geeft wel aan dat ik niet de enige was die aangesproken werd door de transparante informatie vooraf.”

Wat vond je van de opleiding?

“Heel gedegen: er wordt een directe koppeling gemaakt tussen theorie en praktijk. Maar óók met mijn ontwikkeling als persoon. Continu werd gecheckt waar ik stond, waar ik naartoe wilde en wat dan mijn volgende stap was.

Die continue zelfsturing op mijn persoonlijke leiderschapsontwikkeling vond ik prettig. Daardoor sloot de opleiding altijd goed aan bij wie ik als persoon ben. Maar ook – dankzij de koppeling met de praktijk – bij waar mijn schoolorganisatie behoefte aan heeft.

De praktijkopdrachten daagden me uit om uit mijn comfortzone te stappen. Om zo een stap extra te maken en voor de ontwikkeling van mijn school te gaan.”

Wat merk je van de opleiding in je dagelijkse werk?

“Alle kennis en vaardigheden die me aangereikt werden, gaven veel grip op en inzicht in processen. Processen bij mezelf én mijn school. Daardoor ben ik me nu bijvoorbeeld veel meer bewust van patronen, zodat ik die kan doorbreken.

Ook ben ik me er bewuster van geworden dat ik nu een andere rol bekleed. Een rol waar een ander pakket aan vastzit dan mijn rol als leerkracht. Als directeur geldt er simpelweg een andere afstand tussen mij en mijn collega’s.

Daardoor ben ik nu een stabielere schoolleider. Eén die op verscheidene aspecten kan sturen: wanneer moet ik ingrijpen bij groepsprocessen, en wanneer niet? Wanneer ben ik zichtbaar, en wanneer trek ik mij terug om collega’s zélf de ontwikkeling door te laten maken?”

Kun je daar praktijkvoorbeelden van geven?

“Onlangs moesten we een nieuw schoolplan maken, met een nieuwe visie en missie voor de school. Daar organiseerden we een studiedag voor. Op die dag ging het team daarmee aan de slag, zonder dat ik actief deelnam. Ik zette ze ‘slechts’ aan het werk met verschillende werkvormen. Verder keek ik aan de zijlijnen toe, om te observeren wanneer ik welke interventie kon doen om tot een betere visie en missie te komen.

Een ander voorbeeld is een recent conflict tussen een leerkracht en ouders. Daardoor was de relatie zo verstoord geraakt, dat de leerkracht het gesprek niet meer aan wilde gaan. Toen deze collega afwezig was, heb ik de ouders uitgenodigd. Samen verkenden we wat we wilden bereiken voor hun kind. Op dat moment was ik bewust sturend, wat in die situatie gepast was én tot een positief resultaat leidde: de ouders voelden zich gehoord, en de leerkracht voelde zich bijgestaan. Dat is ook een belangrijke taak die ik als schoolleider heb: mijn team ondersteunen.”

Wat vond je bijzonder aan de opleiding en/of NSO-CNA?

“De docent, Esther Dijkstra. Zij ziet je, hoort je, en geeft sturing aan je ontwikkeling. Dat doet ze met scherpe feedback, zonder te oordelen. Zo gaf ze vorm aan mij als persoon én als schoolleider.

Wat ik daarnaast erg waardeerde: het schoolleiderschap is een ingewikkelde functie, wat natuurlijk aan bod komt tijdens de opleiding. Zelf focuste ik daar misschien te veel op. Maar NSO-CNA benadrukt óók de charmante, mooie aspecten van het vak. Het is belangrijk om die eveneens te blijven zien.”

Zou je NSO-CNA aanbevelen bij andere schoolleiders?

“Ja, want bij Basisbekwaam bouw je echt aan je fundament als schoolleider. Alle aspecten waar je binnen het onderwijs op kunt sturen, komen aan bod.

Daarbij is jouw ontwikkeling als schoolleider altijd leidend. Daar wordt constant sturing aan gegeven via de opdrachten. Zo weet je ook steeds waarmee je aan de slag kunt, wat je volgende stap in je leiderschap is.

Ik ga absoluut verder met Vakbekwaam. Maar pas ná volgend schooljaar. Van het bestuur krijg ik nu eerst de rust en ruimte om aan mijn nieuwe functie als adjunct te beginnen. Dat is míjn volgende stap.”

Sheila Mahabali
Vakbekwaam

Sheila Mahabali begint aan haar eerste baan als directeur van een basisschool. Eerder was ze al wel teamleider en onderdeel van het schoolmanagement. Om haar nieuwe rol met verve te vervullen, adviseert  haar schoolbestuur de Vakbekwaam-opleiding.  Niet meer dan logisch, vindt Sheila.

Waarom vind je het zelf belangrijk om een schoolleidersopleiding te volgen?

“Het gaat om meer dan het advies vanuit het bestuur en de verplichte registratie in het schoolleidersregister. Het diploma geeft ouders, collega’s én de stichting vertrouwen in mijn kennis en kunde.

En dat geldt natuurlijk ook voor mijzelf: met het papiertje op zak sta ik sterker in mijn schoenen als schoolleider. De ervaring die ik opdeed gedurende de opleiding, zorgde er mede voor dat de onderwijskwaliteit op mijn school nu hoger is.

Het kwam goed uit dat NSO-CNA bij mij in de buurt zat. Zo was het voor mij haalbaar om én mijn werk te doen, én de studie te volgen. Van tevoren vergeleek ik ook de reviews van de opleiding met andere aanbieders. NSO-CNA kwam daarbij als aantrekkelijkste uit de bus.”

Wat vond je van de opleiding?

“Pittiger dan ik had verwacht. Mijn verwachting was namelijk dat de opleiding veel meer in zou gaan op de inhoud van mijn dagelijks werk als schoolleider. Maar het gaat een niveau hóger: de opleiding gaf me een helikopterperspectief, dat nodig is in de functie als directeur.

Zo leerde ik het overzicht te bewaren, minder zelf te doen en in plaats daarvan meer mijn team aan te sturen. Zodat ik niet de hele dag zelf over de werkvloer ren. Voor mij was dat een belangrijke bewustwording van wat het schoolleidersvak behelst.

Daarvoor dank ik ook de docenten, die elkaar goed complementeerden. Dankzij hun verschillende stijlen van doceren, was er voor elke deelnemer wel wat wils.”

Wat merk je van de opleiding in je dagelijkse werk?

“Ik merk onder andere dat ik nu iedere dag reflecteer op mijn eigen handelen, en dat aanpas wanneer nodig: waarom reageer ik op deze manier? Is dat de beste manier in déze situatie?

Zo merkte ik laatst dat ik in teamvergaderingen de neiging had een defensieve houding aan te nemen . Die werd opgeroepen door iemand die steeds op een niet-professionele manier kritisch was. Ik herkende in mijzelf de defensieve houding niet.

De opleiding hielp me eerst in de vergadering te benoemen wat ik voelde: ‘Ik merk dat ik defensief word. Daarom parkeer ik deze vraag, en kom er later op terug.’

Om dat te leren, moest ik bij de start van de opleiding mijn biografie schrijven. Eerst snapte ik niet goed waarom dat nodig was. Nu weet ik: als je jezelf niet kent, als je niet weet waaróm je bent zoals je bent, dan is die zelfreflectie lastig. Om dezelfde reden is reflecteren een onderdeel van ieder verslag dat ik moest schrijven voor de opleiding.

Dus door mijn biografie te schrijven en analyseren, begreep ik wél waar mijn houding vandaan kwam. Dat begrip hielp me om in soortgelijke situaties anders  te reageren. De lessen over transactionele analyse droegen hier enorm aan bij.”

De opleiding heeft dus een duidelijke praktische inslag?

“Ja, hoewel theorie een belangrijke rol speelt, wordt altijd de vertaalslag gemaakt naar de praktijk.

Zo heb ik ook veel gehad aan de opdrachten rond conflicthantering. Wat ik leerde, kon ik direct toepassen op de situatie op mijn school. Het hielp ook enorm dat mijn casus en die van anderen werden besproken tijdens de opleiding.

Ook de feedback op mijn verbetertraject door mijn critical friend en een docent was erg waardevol. Daarmee kon ik echt een slag maken.

Feedback uit mijn eigen omgeving was schaars, omdat ik op een kleine school werk. Dus die kritische blik vanuit de opleiding was voor mij onmisbaar. Want ik wilde het voor mijn school heel graag goed doen.”

Wat vond je bijzonder aan de opleiding en/of NSO-CNA?

“De veilige sfeer, ondanks dat we een grote groep hadden. Bij aanvang vond ik het lastig dat ik de enige deelnemer met een migratieachtergrond was, mét hoofddoek. Ik was me daar erg bewust van.

Maar gaandeweg was ik me daarvan niet meer zo bewust. Ik voelde me veilig en ging op in de groep. Mijn afkomst maakte niet meer uit. We waren allemaal schoolleiders met één doel: onze opleiding halen en betere, bekwame schoolleiders worden. Allemaal vanuit dezelfde motivatie: kinderen geven waar ze recht op hebben, namelijk de hoogst mogelijke kwaliteit van onderwijs.”

Zou je NSO-CNA aanbevelen bij andere schoolleiders?

“Ja. Binnenkort beginnen ook andere collega’s met een opleiding. Ze kennen NSO-CNA al enigszins, omdat ik ze meenam in mijn opdrachten. Ik heb ze ook al veel verteld over Vakbekwaam: dat de opleiding haalbaar is qua belasting, én heel nuttig voor hun dagelijkse werk.

Daarbij vertel ik natuurlijk ook dat ze het niet moeten onderschatten. Want ja, het is haalbaar, maar óók pittig.”

Stanley Geukens
Vakbekwaam

Stanley Geukens stond al een tijdje ‘voor de groep’. Hij wilde meer, maar wat? Na een gesprek met een onderwijsadviseur kwam hij tot de conclusie: ik wil meer betekenen voor de school, en dus schoolleider worden. Om die rol goed te vervullen, begon hij opleidingen te volgen.

Waarom wilde je een opleiding gaan doen?

“Ik zocht naar houvast voor mijn nieuwe rol. Met als uiteindelijk doel om directeur te worden.

Eerst volgde ik een middenmanagement-opleiding. Van daaruit maakte ik de overstap naar Basisbekwaam, die ik bij een andere opleider gevolgd heb. Na die opleiding twijfelde ik of ik direct verder wilde met studeren. Maar ik zat in een leerflow en ik had de mogelijkheid. Dus: gewoon doen.”

Waarom koos je voor Vakbekwaam van NSO-CNA?

“Dat had in beginsel een praktische reden: Vakbekwaam bij de andere opleider was op dinsdag. Die dag komt me niet goed uit. Hier is het op donderdag, en dat lukt me wel.

Maar NSO-CNA sprak me vooral aan op inhoudelijk gebied: de praktijkgerichtheid en professionaliteit. Ook de website straalde dat uit.

Wel wist ik van tevoren dat de studiebelasting veel zwaarder was. Zo krijg je bij NSO-CNA een verplichte literatuurlijst. Met bij iedere les een verplichte opdracht. Pittig, maar het schrok me niet af; het werkte voor mij juist als trigger om de uitdaging aan te gaan. Ik zie het ook als iets positiefs: je kunt niet rustig achterover leunen. Je moet continu inzet tonen en scherp zijn om bij te blijven. Dan maak je ook snel voortgang.”

Hoe bevalt de opleiding?

“Erg goed, ook in vergelijking met de andere. Zo heb je bij NSO-CNA veel prettige werkvormen. Bij de andere opleider was het vooral veel luisteren. En omdat je veel (korte) opdrachten doet, krijg je veel praktijkvoorbeelden waardoor je de theorie beter begrijpt.

Daarnaast waardeer ik het contact met mijn medestudenten enorm. Van en met elkaar leren in een veilige omgeving.

Ik noemde al dat het veel theorie is. Dat maakt ook dat ik loskom van mijn eigen school. Zo kan ik erover nadenken, en de literatuur vervolgens linken naar mijn praktijk. Dankzij die bagage krijg ik een bredere kijk om anders met dagelijkse situaties om te gaan.”

Kan je de geleerde theorie goed vertalen naar je dagelijkse praktijk?

“Ja. Nu durf ik me nóg kwetsbaarder op te stellen en mijn mening te uiten: te delen wat ik voel en merk. Wat ik denk dat nodig is. Vooral 1-op-1 benoem ik deze dingen veel meer.

Daardoor is het voor mijn directeur ook helderder wat er in mijn team speelt. Daarover sparren we nu veel meer. Zo krijgt zij goede input, waardoor we samen tot nieuwe ideeën komen om de school vooruit te helpen.

Andersom kies ik juist vaak om vanuit de rol van docent te denken (wat ik ook nog ben), zodat de gevolgen voor leerkrachten zichtbaar worden door keuzes van hogerhand. Daardoor kan mijn directeur weer bétere keuzes maken.”

Zou je de Vakbekwaamopleiding aanbevelen bij anderen?

“Ja. Omdat je bij NSO-CNA een goede theoretische verdieping krijgt, die goed toe te passen is in de praktijk. Ik vind wel dat je al een leidinggevende functie moet hebben – of vergelijkbare taken – zodat je dat ook kunt doen. Pas dan gaat de theorie immers leven.

Bovendien is de opleiding overzichtelijk: je weet aan het begin precies wat je moet doen en wat je kunt verwachten.”

Tom Thorpe
Basis- en Vakbekwaam

Op de school van Tom Thorpe gingen ze in kernteams werken. Zo rolde hij in de rol van kernteamcoördinator. Op aanraden van zijn collega’s én omdat hij zich graag ontwikkelt, besloot Tom op zoek te gaan naar een opleiding voor leidinggevenden in het onderwijs.

Waarom koos je voor Basisbekwaam van NSO-CNA?

“Ik overwoog ook een soortgelijke opleiding in Nijmegen, waar ik woon. Wat dat betreft is de keuze voor NSO-CNA vreemd. Maar mijn directe leidinggevende was toen bezig met Vakbekwaam. Hij vertelde mij wat de opleiding hem gebracht had, als schoolleider én als persoon.

Dat laatste trok mij over de streep. Want je eigen persoonlijkheid is een grote factor in je rol als leidinggevende. Wie ben jij en wat neem je mee? Daar is bij NSO-CNA veel aandacht voor.

Je krijgt ook veel vrijheid in die eigen ontwikkeling. Uit de rijke theorie mag je zelf kiezen waar je je in verdiept, naar eigen behoefte en interesse. Zónder daar op afgerekend te worden.

Er is dan ook geen standaard gezamenlijke eindtoets waarmee je kennis getest wordt. Het draait niet om ‘goed’ of ‘fout’. Je eigen leerweg en ontwikkeling zijn leidend. Het belangrijkste is dat je je inzet toont en kritisch nadenkt, zowel over jezelf, je school én de theorie die je aangereikt krijgt.”

Kan je de theorie goed vertalen naar je dagelijkse praktijk?

“Zeker, en dat zit ‘m in allerlei dingen, klein en groot. Bijvoorbeeld:

De manier waarop ik collega’s aanspreek. Dat doe ik anders dan voorheen. Rustiger, zelfverzekerder. Dat heeft al verschillende keren de-escalerend gewerkt.

Zo heb ik een collega (voorheen mijn docent) waar ik vorig jaar een conflict mee had. Want ik vond dat hij dingen anders moest aanpakken. Dat gooide ik vanuit mijn emotie bij hem neer. Dat leidde ertoe dat we met slaande deuren uit elkaar gingen.

Terugkijkend heb ik dat niet goed aangepakt. Op de opleiding leerde ik dat dat mag: je fouten toegeven, ook al ben je schoolleider. Sterker nog: mijn fout erkennen was een fijne ervaring! Je wordt namelijk niet afgerekend als mens, maar juist gewaardeerd voor je eerlijkheid.

Nu benader ik die collega anders: niet zakelijk maar met humor. Dat werkt bij hem uitstekend, terwijl anderen wél heel to-the-point benaderd willen worden. Iedereen heeft zijn eigen karakter en eigen systeem. Daarmee omgaan is slechts één van de dingen die ik tijdens de opleiding geleerd heb.”

Zou je de Basis- en Vakbekwaamopleidingen aanbevelen bij anderen?

“Ja. In Basisbekwaam zit nu al een andere collega van mij.
Wij zijn een eigenwijs schooltje dat momenteel erg nadenkt over hoe we onderwijs aan willen bieden aan de kinderen. Het aspect ‘persoonlijke ontwikkeling’ is daarbij erg belangrijk. Dat geldt natuurlijk voor iedere schoolleider. En dáárom moet je bij NSO-CNA zijn.”

Tom ten Have
Basis- en Vakbekwaam

Tom ten Have wordt graag uitgedaagd. Het idee dat hij 40 jaar ‘alleen maar’ gymleraar zou zijn, benauwde hem een beetje. Hij wilde stappen maken richting schoolleiderschap. Inmiddels zit hij flink in de goede richting: na Basisbekwaam doet hij nu Vakbekwaam bij NSO-CNA.

Waarom wilde je een opleiding gaan doen?

“Ik had de ambitie, die ik ook uitsprak. Mijn leidinggevenden zágen ook een schoolleider in mij. Bovendien zitten verschillende van hen tegen de pensioenleeftijd en is er opvolging nodig. Daardoor was de keuze makkelijk: ik wilde doorgroeien.

Op mijn school vinden ze dat je dan ook een opleiding moet doen. Daar was ik het uiteraard mee eens, dus keek ik om me heen welke opties ik had.”

Waarom koos je voor Basisbekwaam van NSO-CNA?

“Dat was niet direct de logische keuze: ik heb ook Leiden overwogen, waar ik vlakbij woon. Dat is een stuk praktischer dan naar Diemen afreizen.

Maar een collega-schoolleider had zijn opleiding bij NSO-CNA gevolgd. Die was erg enthousiast. Daarnaast bleek dat ik voor de opleiding in Leiden ervaring moest hebben. Aangezien ik pas net begon, had ik die nog niet.”

Hoe bevalt de opleiding?

“Erg goed. Het is een investering in jezelf. Je groeit niet alleen als schoolleider, maar ook als persoon. Het gaat dus veel verder dan vaardigheden aanleren. Je bent continu aan het reflecteren op jezelf en je handelen.

Daarnaast bevalt het contact met collega-schoolleiders. Je zit daar echt als team, je leert van elkaar. Ook bezoeken we elkaars scholen. Dan zie je veel verschillende situaties en werkwijzen, waardoor je blik breder wordt.

Het draait bij NSO-CNA om wat JIJ eruit wilt halen en wat je er uiteindelijk mee wilt doen in je eigen praktijk.

Niet voor niets ben ik na Basisbekwaam direct doorgegaan met Vakbekwaam.”

Kan je de geleerde theorie goed vertalen naar je dagelijkse praktijk?

“Ja, maar meer dan dat: ik stá er nu ook als schoolleider, gewoon omdat ik mezelf nu zo zie, me zo opstel en me ernaar gedraag.

Daarnaast merk ik het in gesprekken met collega’s en bijvoorbeeld ouders. Zo had ik laatst een conflictgesprek met 5 personen: moeder, kind, een psycholoog, een collega en ik.

Een heftig gesprek, dat ik dankzij mijn opleiding goed had voorbereid. Ik wist hoe ik het wilde aanpakken, en had dat ook besproken met mijn collega. Ik had een goed beeld van mijn rol, de stappen in het gesprek en hoe ik het slechte nieuws wilde brengen. Daardoor zat ik daar zelfverzekerd en verliep het gesprek goed. Ondanks het rotbericht dat ik moest delen.”

“Ja. Sterker nog: dat heb ik al gedaan. Dan vertel ik hoe je groeit als persoon en leidinggevende, dat de opleidingen sterk praktijkgericht zijn vanuit een stevige theoretische basis, én dat je veel van je vakcollega’s leert.”

Marcia de Vries
Basis- en Vakbekwaam

Marcia de Vries volgde eerst Basisbekwaam. Omdat ze zichzelf wilde blijven ontwikkelen én omdat een functieverandering daar aanleiding toe gaf, besloot ze ook Vakbekwaam te doen.

Waarom koos je voor Basis- en Vakbekwaam van NSO-CNA?

“Op aanraden van andere collega-directeuren. Die me er ook min of meer voor waarschuwden: ze vertelden me hoe belangrijk het is dat je naar jezelf kan en wil kijken.

Want bij NSO-CNA gaat het over wie je zélf bent als leider. Je krijgt scherper wie je bent, wat je belangrijk vindt als schoolleider, en wat je wilt voor jezelf, je team en de kinderen. En ja, soms kan reflecteren erg confronterend zijn.

Daarnaast leer je hoe je de doelen die je met je team stelt, kunt verwezenlijken.”

Hoe bevalt de opleiding?

“Erg goed. Je krijgt geen ‘trucjes’ aangeleerd. Je leert echt nadenken over en in je rol als schoolleider: wat is nú zinvol om te doen? Wat wil ik bereiken en hoe ga ik me opstellen?

En ja, het klopt helemaal dat reflectie daarbij een grote rol speelt. Daar ben je continu mee bezig. Ook met je collega’s die samen met jou de opleiding volgen. Zo leer je enorm veel van elkaar. Deze opleiding zit heel dicht op de huid; het gaat echt over jouw ontwikkeling.

De docenten dragen veel bij aan de kwaliteit van de opleiding. Ze vragen steeds kritisch maar prettig door. Hun feedback is scherp maar zonder oordeel. Zo helpen ze je echt verder. Niet door een oplossing te geven, maar als klankbord om je casus tegenaan te houden.

En dit gebeurt allemaal in een veilige, goede groepssfeer.”

Kan je de geleerde theorie goed vertalen naar je dagelijkse praktijk?

“Ja. Zo had ik het laatst met mijn team over het nut van constructieve conflicten. Oftewel: dat het niet altijd goed is om de vrede te bewaren. Als je het niet met elkaar eens bent, moet je juist het gesprek aangaan. Zo leer je en krijg je begrip voor elkaars standpunten, en blijft er niets onderhuids sudderen.

Zelf heb ik nu al meer zicht op wie ik ben hoe ik reageer in bepaalde situaties. Zo geef ik van nature veel ruimte. In mijn persoonlijk leiderschap stel ik mezelf een doel om in sommige situaties meer sturend te zijn.”

Zou je de Basis- en Vakbekwaamopleidingen aanbevelen bij anderen?

“Zeker. Aan iedereen die meer zicht wil krijgen op zichzelf als leider, en in die rol wil groeien en leren. Aan iedereen die wil leren van en met elkaar. En iedereen die een theoretische verdieping zoekt van de eigen dagelijkse praktijk, maar dan wel met een link náár die praktijk.

Als dat je aanspreekt, biedt NSO-CNA een mooie opleiding.”

Wieske Dam
Vakbekwaam

Wieske Dam volgde de Basisbekwaamopleiding intern, op haar vorige school. Die werd verzorgd door een oud-NSO-CNA-docent. Ze schreef zich daarna in voor Vakbekwaam bij NSO-CNA zelf. Dat kwam mooi uit, want toevallig kwam er ook een vacature voor teamleider op haar pad.

Waarom koos je voor Vakbekwaam bij NSO-CNA?

“Bij mijn interne opleiding Basisbekwaam werd al veel NSO-CNA-materiaal gebruikt. En de docent raadde me aan om Vakbekwaam in Diemen te doen. Dat was voor mij een belangrijke aanbeveling.

Vanuit de interne opleiding verwachtte ik dat de opleiding de theorie nadrukkelijk koppelde aan de praktijk, net als Basisbekwaam. Én dat we veel aan intervisie zouden doen. Met andere woorden: ik verwachtte ondergedompeld te worden in de dagelijkse thema’s van mijn nieuwe functie als teamleider.”

Hoe bevalt de opleiding?

“Erg goed; mijn verwachtingen zijn zelfs overtroffen. De opleiding geeft energie, mede door de verschillende werkvormen tijdens de opleidingsdagen.

Bovendien had ik een heftige start als teamleider: ik kreeg direct te maken met een vermissing en een vechtpartij. De opleiding hielp mij om deze gebeurtenissen te relativeren en er goed mee om te gaan.

Ook voel ik me in de groep veilig genoeg om vrij mijn emoties te tonen. En om mijn verhaal te delen, ook als ik het even niet goed gedaan heb in mijn rol. Dat geldt voor iedereen: we voelen ons op ons gemak en wisselen veel uit.

Daarnaast geeft het me vertrouwen: ik zie wat er allemaal wél goed gaat. Dat maakt me ook minder handelingsverlegen. Want dankzij de opleiding weet ik dat ik de kwaliteiten heb (en ontwikkel) die ik nodig heb.”

Kan je de theorie goed vertalen naar je dagelijkse praktijk?

“Dat lukt inderdaad al heel goed. Dat merk ik aan mijn persoonlijke groei. Ik heb collega’s met meer ervaring. Mijn neiging was om daarop mee te liften. Nu heb ik steeds meer eigen inbreng. Ook bij presentaties sta ik veel steviger dan voorheen.

We zijn nu bezig met een verbetertraject in de school. Daar ben ik volop mee bezig, en dat zet mij in beweging. Ik doe veel start- en functioneringsgesprekken. Situaties waarin ik nu veel meer zelfvertrouwen heb.

Wat ik leer, gebruik ik eigenlijk constant in mijn rol als leidinggevende. Zoals continue zelfreflectie. Of bij conflicten met collega’s; daar ga ik nu veel bewuster mee om.”

Zou je de Vakbekwaamopleiding aanbevelen bij anderen?

“Ja. Onder andere vanwege hoe de theorie steeds gekoppeld wordt aan de praktijk, de uitwisseling met collega’s, de afwisseling in werkvormen, en de kundige docenten.”