Dit bericht is geschreven op 29 september 2022
“Onze organisatie profiteert van de uitwisseling onder studenten”
De Almeerse Scholen Groep (ASG) koopt bij NSO-CNA Basis- en Vakbekwaam in als incompany-opleiding. Dat doen ze samen met een andere scholengroep in Almere: Stichting Prisma. Waarom kozen zij voor incompany? We vroegen het Janneke Dronkers van ASG.
Waarom haalden jullie Basis- en Vakbekwaam in eigen huis?
“Daar waren verschillende redenen voor.
Allereerst hadden we een grote groep mensen die we wilden opleiden. Zo hadden we in de loop der jaren directeuren en leidinggevenden aangesteld die wél de ervaring en vaardigheden in huis hadden, maar nog niet de juiste papieren. En die papieren heb je als schoolleiders simpelweg nodig volgens de wet. Daarnaast hebben we zij-instromers én nieuw talent.
Als scholengroep hebben we opgeleid personeel ook hard nodig: enerzijds om de vergrijzing straks op te vangen, anderzijds om het huidige tekort aan schoolleiders te bestrijden. Want in onze grootstedelijke context behoren we al tot de groep met de grootste personeelstekorten.
Ook keken we naar hoe we de deelnemers zo veel mogelijk konden ontlasten. Door de opleidingen in eigen huis te halen, beperkten we hun reistijd aanzienlijk. Het geeft ze ook de mogelijkheid om na de lessen te blijven hangen om elkaar beter te leren kennen.”
Jullie kopen de opleidingen samen met Stichting Prisma in. Waarom?
“Onderwijs verzorgen in een grote stad als Almere brengt extra uitdagingen met zich mee. Ik noemde al het tekort aan leraren en leidinggevenden. Daarnaast is Almere een groeiende stad, en vereist de doelgroep een specifieke aanpak.
Daarom is het heel fijn om dit met een partner te doen die voor dezelfde uitdagingen staat. De deelnemers ontmoeten elkaar en wisselen veel uit. Ze ontdekken dat ze veel gemeenschappelijk hebben, maar dat er ook verschillen zijn. Bijvoorbeeld in aanpak.
Zo leren we veel van elkaar: hoe doen zij het? Hoe doen wij het? Wat kunnen we van elkaar leren?”
Waarom kozen jullie voor NSO-CNA om de opleidingen te verzorgen?
“In het verleden hadden we al eens een opleiding gedaan via NSO-CNA. Die was heel goed bevallen. Daarnaast staan ze sowieso goed aangeschreven.
Een andere belangrijke reden was dat we geaccrediteerde opleidingen wilden. Zodat de deelnemers zich na afronding kunnen registreren in het Schoolleidersregister PO.
Communicatief is NSO-CNA ook heel sterk. Ze reageren snel op verzoeken, en de lijnen zijn kort.
En wat we nu horen van de deelnemers: de trainers zijn stuk voor stuk heel sterk. We krijgen veel complimenten over hoe zij de lessen verzorgen, en de hoeveelheid kennis en ervaring die ze hebben.”
In september zijn de opleidingen gestart. Hoe bevalt het tot nu toe?
“Heel erg goed.
Wat we vooraf voor ogen hadden, pakt in de praktijk heel goed uit. We zien nu al de verbindingen die ontstaan, de herkenbaarheid en het begrip voor elkaar. En dat de deelnemers van elkaar leren. Niet alleen ASG-deelnemers onderling, maar ook van Prisma-deelnemers.
Laatst was onze ‘ASG Koersplandag’. Dan kijken we met alle directeuren en leidinggevenden of we nog de goede dingen doen, of we allemaal met dezelfde dingen bezig zijn. Daar zag ik dat de studenten van Vakbekwaam elkaar opzochten.
Dat vond ik mooi, want dat contact bouwen ze nu op en dat gaat nooit meer weg. Het kan best eenzaam zijn om bijvoorbeeld directeur te zijn op een kleine school. Maar dankzij de verbinding die nu ontstaat tijdens de opleiding, weet iedereen elkaar straks te vinden bij vragen en voor advies.
Zo raken mensen ook beter verankerd in de organisatie. Ik vermoed dat dat helpt om mensen te behouden voor ASG.”
Wat verwacht je in de toekomst van de incompany-opleidingen?
“Dat wat ik nu zie, zich alleen nog maar versterkt.
Dus nóg meer verbinding, nóg meer uitwisseling. En dat zowel ASG als Prisma daarvan profiteren.
Er komen tijdens de opleidingsdagen bijvoorbeeld veel casussen van beide scholengroepen aan het licht. Succesvolle, maar óók minder succesvolle. Binnen ieder bestuur gaan dingen immers wel eens minder goed.
Het mooie is: dankzij de incompany-constructie zitten er veel mensen bij elkaar van dezelfde organisatie. Door te bespreken wat beter kan, zijn ze samen in staat om die verbeteringen te organiseren. Ze bedenken samen oplossingen, dus is er direct al draagvlak.
Daarnaast verwacht ik natuurlijk dat we straks een sterke groep goed opgeleide mensen hebben. Stuk voor stuk geregistreerde schoolleiders met een goede basis hebben en die stevig in hun schoenen staan.”
Dit bericht is geschreven op 28 februari 2022
Tineke Porschen-Ravensbergen is Hoofd van de Mondriaan Academie. Samen met NSO-CNA Leiderschapsacademie en Kessels & Smit ontwikkelde zij een leiderschapstraject op maat voor het ROC. Tineke vertelt waarom ze daarvoor kozen, en hoe het traject – dat bijna afgerond is – bevalt.
Waarom willen jullie medewerkers intern opleiden tot schoolleider?
“Wij vinden het belangrijk om medewerkers met managementambities te ondersteunen. Zij verdienen een kans om zich te ontwikkelen tot adjunct of directeur. Het laatste traject was alweer 5 jaar geleden, dus werd het tijd om een nieuw programma te starten. Ons College van Bestuur en onze directeur HRM Jolande Rijnders waren daarom ook de grote motoren en promotors achter het traject.
Daarnaast weten we dat er de komende jaren een aantal collega’s met pensioen gaat. We hebben ze straks hard nodig.”
Zijn jullie ook extern op zoek gegaan naar leiderschapstalent?
“Onze vacatures worden ook extern gepubliceerd en dan reageren er mensen met en zonder mbo-ervaring. Om binnen het mbo goed te functioneren, heb je echt hart voor het mbo nodig. Want:
Binnen het grootstedelijk mbo heb je te maken met een hele diverse groep studenten, met allerlei achtergronden. Ook de docenten zijn heel divers. Het mbo is een eigen wereld, een maatschappij op zich.
Wij zoeken dus mensen die het mbo snappen. En dat ze het heel leuk vinden. Want dat is het: óf je houdt van werken in het mbo, of je vindt er niets aan. Van interne medewerkers weten we dat ze ervan houden, en begrijpen hoe het hier werkt.
Dáárom wilde het College van Bestuur investeren in eigen medewerkers. Want dat zijn mensen die we niet kwijt willen. Degene met ambitie om naar het management te groeien, gunnen we dan ook die kans.
Dat wil niet zeggen dat iedereen zomaar mee kon doen. Integendeel: er was een streng voortraject. Men moest een motivatiebrief schrijven, een uitgebreid en pittig assessment doormaken, een pitch houden en tot slot een intensief 1-op-2-gesprek voeren. 39 medewerkers hadden zich aangemeld, maar we zijn met 12 gestart.”
Waarom kozen jullie voor een leiderschapstraject op maat?
“Bij een maatwerktraject heb je als school veel meer invloed op de inhoud. En, nog mooier: je kunt zelf bijdragen aan de inhoud.
Binnen het ROC Mondriaan hebben we immers veel kennis en expertise. Bijvoorbeeld veel ervaren directeuren van zowel scholen als diensten, die aankomende directeuren veel kunnen vertellen over de organisatie en het leiding geven binnen het mbo.
Enorm waardevol om die kennis en ervaring te benutten tijdens workshops en masterclasses.
Kortom: ons maatwerktraject bestaat uit het beste wat NSO-CNA, Kessels & Smit én ROC Mondriaan te bieden hebben. Mooier kan niet, toch?”
Al vanaf het eerste gesprek met Rob bleek dat hij het mbo snapt. Steeds vroeg hij door: ‘Hoe doen jullie het precies?’ ‘Hoe zit dat bij jullie?’ ‘Hoe organiseren jullie dit?’
Waarom kozen jullie voor NSO-CNA om het maatwerktraject mee te ontwikkelen?
“Ik heb diverse partijen laten offreren. NSO-CNA viel – in de persoon van Rob Mioch – op vanwege de manier waarop ze zich presenteerden. Daarnaast keek ik ook goed naar de reviews die over de organisatie en haar opleidingen gegeven werden.
Al vanaf het eerste gesprek met Rob bleek dat hij het mbo snapt. Steeds vroeg hij door: ‘Hoe doen jullie het precies?’ ‘Hoe zit dat bij jullie?’ ‘Hoe organiseren jullie dit?’ Hij luisterde heel goed, en voerde die kennis door in de inhoud.
Bijvoorbeeld bij colleges kwaliteitszorg, waar onder andere uitval en voortijdig schoolverlaten aan de orde kwamen. Daar hebben wij een eigen werkwijze voor, met dashboards. Rob zorgde dat de inhoud van de opleiding daarbij aansloot. Zo werd het direct relevant voor onze praktijk.
Daarnaast gebruikte hij voorbeelden van onder andere de overheid, inspectie en andere scholen: kijk, zó kan het ook. Mooie aanvullingen, die onze medewerkers nieuwe inzichten gaf. Zo voorkwam hij ook dat hij een verhaal vertelde dat ze al kenden.
Kortom: Rob zorgde dat hij de behoeftes van onze organisatie en de studenten kende, en vervulde die ruimschoots tijdens de opleiding.”
Hoe bevalt het tot nu toe?
“Heel erg goed. Het traject is bijna afgerond. Deelnemers zijn blij met de kans die ze krijgen, en voelen zich enorm verwend met alle kennis en ervaring die hen aangeboden wordt.
Er is ook een stage aan verbonden: iedere deelnemer loopt een half jaar stage als een soort adjunct op een Mondriaan-school, weg van hun eigen werkplek. Daarvan leren ze uiteraard ook heel veel. De directeuren die hen begeleiden zien ook hoe ze groeien.
Na het traject kunnen ze intern solliciteren, zodra er een vacature is. Tot die tijd gaan ze terug naar hun eigen school, om hun kans af te wachten. De eerste is al begonnen als adjunct. Ik verwacht dat er meer volgen de komende maanden.
Dat gezegd hebbende: uiteindelijk moeten ze het zelf doen. Ze moeten zélf solliciteren, ze moeten zélf iets maken van wat ze tijdens de opleiding hebben geleerd. Ze kregen geen enkele garantie vooraf.”
Zou je NSO-CNA aanbevelen? Zo ja, hoe?
“Ja, absoluut. Vooral vanwege de bereidheid om dit samen met ons te doen. Zij richtten de opleiding écht met ons op maat in. Luisterden heel goed naar onze vragen en wensen. Ze leerden eerst onze doelgroep heel goed kennen, en sloten vervolgens naadloos aan bij onze dagelijkse praktijk.
Daarbij is iedereen bij ons enorm enthousiast over de kennis en kunde van Rob. Ik ga er vanuit dat andere opleiders van NSO-CNA dezelfde kwaliteiten bezitten.”
Dit bericht is geschreven op 14 juni 2019
Wat zijn de voordelen van een maatwerkprogramma?
“Natuurlijk was ik niet betrokken bij de inkoop van de opleiding. En ik weet niet wat er inhoudelijk precies is aangepast voor Carmelmedewerkers. Maar ik weet wel dat die goed gericht is op het Carmelcollege (CC). Bijvoorbeeld door theorie en praktijkopdrachten af te stemmen op waar wij mee bezig zijn, op waar wij behoefte aan hebben. Zo zijn de kennis en vaardigheden die we opdoen, nóg relevanter voor onze praktijk.
Ook vind ik het prettig dat ik de opleiding volg met allemaal collega’s van het CC. Ik ken niet iedereen van alle locaties, maar we hebben wel dezelfde achtergrond. En we werken allemaal aan de overkoepelende visie van het CC, dus in dezelfde richting. Wel allemaal met een iets andere inslag.
Een ander voordeel is de eigen locatie: de bijeenkomsten zijn in Deventer. Lekker dichtbij voor mij.”
Waarom wilde je een opleiding gaan doen?
“Ik begon bij het Twents CC als docent. Langzaam maar zeker ben ik er taken bij gaan doen. Oók waarbij ik leiding geef aan een klein team. Zo merkte ik dat ik dat leuk en interessant vindt. En dat het bij me past.
Voordat ik ergens aan begin, wil ik graag en fundament hebben. Zodat ik mijn nieuwe rol bewuster in kan vullen. Totdat ik begon met de opleiding, deed ik het meer op gevoel. Het opleidingsaanbod van het CC kwam dus als geroepen.
Het traject begon in het nieuwe schooljaar 2018-2019, in september, met een oriëntatie. Die duurde tot december. Tijdens de oriëntatie deden we door rollenspellen meer ervaring op met situaties die je als leidinggevende tegen kunt komen. Ook kregen we wat theorie over leidinggeven, en deden we enkele opdrachten in onze eigen praktijk. Bijvoorbeeld schoolleiders interviewen en een dag meelopen. Het doel was te ontdekken of je daarna door wilde met de verdiepende opleiding Basisbekwaam, die in januari begon.
Ik werd enthousiast en kreeg veel energie van de oriëntatie. Met name van de praktijkopdrachten. Dus was het ook een logische keuze om door te gaan; ik ben bevestigd in het idee dat leidinggeven bij mij past.”
Wat heeft de opleiding je tot nu toe gebracht?
“In 1 woord: bewustwording. Van mezelf. En van hoe processen binnen de school werken. Processen zoals verandering en vernieuwing, bijvoorbeeld.
Een belangrijk deel van de opleiding bestaat uit zelfreflectie. Welk effect je eigen gedrag op anderen heeft. En hoe je dat kunt beïnvloeden. Zo kwam ik erachter dat ik zelf veel initiatief neem om plannen en nieuwe ideeën bij collega’s aan te dragen. Op zich niets mis mee, maar daardoor namen zij een afwachtende houding aan en namen minder initiatieven. Nu weet ik hoe ik hen de gelegenheid geef om zelf in actie te komen. Zodat ze meer eigenaar worden van veranderings- en vernieuwingsprocessen.
En als we het toch over verandering en vernieuwing hebben: mensen kunnen dan nogal eens de hakken in het zand zetten. Dan moet je elkaar daarop aanspreken, en het niet laten sudderen. Dat geldt overigens in het algemeen: in een schoolorganisatie zijn we niet zo gewend om elkaar feedback te geven. Terwijl dat vaak veel oplevert.
Zo was er dus een collega die over een verandering zei: ‘Dat ga ik niet doen.’ In een gesprek gaf ik aan dat ik zijn reactie vervelend vond, waarop hij zijn weerstand uitlegde. Uiteindelijk bleek het te berusten op een miscommunicatie; wat ik zei was bij hem anders overgekomen dan ik bedoelde. We wilden juist hetzelfde!
Zou je de Basisbekwaam-opleiding aanbevelen bij je collega-docenten?
“Ja. Als je ambities hebt om leiding te geven, doe dan sowieso de oriëntatie. Dan kom je erachter of het bij je past.
Je hebt er vooral veel aan als je al een coördinerende rol hebt. Dat kan ook leidinggeven aan een klein team of groepje collega’s zijn. Dan kun je namelijk wat je leert, direct toepassen in de praktijk (zoals uit de hierboven beschreven situaties blijkt). Dankzij deze opleiding groei je, en leer je ook veel van de collega’s in de groep.
Basisbekwaam is daarnaast een laagdrempelige opleiding. Als ik later wellicht een formele leidinggevende positie krijg en grotere teams moet leiden, wil ik misschien wel een master-opleiding volgen, om inhoudelijk nog meer te leren over leidinggeven. Maar tot die tijd biedt deze opleiding genoeg houvast.”
Dit bericht is geschreven op 3 november 2017
NSO-CNA Leiderschapsacademie verzorgt sinds 2012 maatwerktrajecten binnen SKPO (36 scholen voor basisonderwijs). Dit is met nadruk een samenwerking. Beide partijen zien elkaar als partner.
NSO-CNA brengt de door SKPO gewenste kennis van buiten in. SKPO zelf heeft daarnaast ook veel inbreng. Qua inhoud én met bijdragen van eigen mensen, die enkele dagdelen van de opleiding verzorgen.
Waarom willen jullie een incompany-traject binnen SKPO?
“Dat heeft alles te maken met onze organisatievisie. Allereerst vinden we het belangrijk om te investeren in de opleiding van onze schoolleiders.
Daarnaast vinden we het belangrijk om te verbinden. Onze organisatie is groot, met veel (aanstormende) schoolleiders. We willen dat ze elkaar ontmoeten. Een netwerk met elkaar opbouwen. Een netwerk waarin ze van elkaar leren en een beroep doen op elkaars kennis en vaardigheden. En vooral: samenwerken.
Het traject dat NSO-CNA met ons verzorgt, is ook niet eenmalig. Het keert met regelmaat terug. Op deze manier scheppen we een lerende cultuur. Een omgeving waarin zowel nieuwe als ervaren schoolleiders continu hun kennis en vaardigheden uitbreiden,
Wat levert het incompany opleidingstraject op?
“Schoolleiders die visiegericht denken en handelen. En dat levert weer goed onderwijs, bevlogen teams en betrokken samenwerking met de omgeving op. Daarnaast een continue aanwas van goedopgeleide schooldirecteuren.”
Hoe sloot NSO-CNA aan bij jullie wensen?
“Wij zochten echt naar een partnerschap. Een partij die flexibel genoeg is om elkaars toegevoegde waarde te zien:
Zij brengen hun eigen kennis, kunde en kwaliteitseisen in. En wij de onze; wij verzorgen ook een deel van de opleiding.
Dat is het mooie: NSO-CNA waait echt niet met alle winden mee. Ze stáán voor hun kwaliteit. Tegelijkertijd maken ze ruimte voor wat wij belangrijk vinden. Dat zorgt voor een prachtig partnerproduct, dat ons veel oplevert.
Ook als het voor hen lastig is, geven ze gehoor aan onze wensen. Zo zetten wij bewust ervaren met jonge talenten samen in de groep. Wij zien dat dat voor extra verdieping zorgt. En dat er dan ontzettend veel van elkaar geleerd wordt. Voor de opleiders is het niveauverschil echter niet altijd ideaal.”
Zouden jullie NSO-CNA bij andere scholen aanbevelen?
“Absoluut. Met daarbij een heel duidelijk advies: kies voor een maatwerktraject. Houd zelf de regie. En investeer fors in betrokkenheid van het bestuur en de directeuren. Dat betaalt zich uit.
Daarnaast: stem heel goed af met de personen die het traject verzorgen. Bij ons zijn dat Reinoud Buijs en Lilian ter Laak. Zij vormen een ijzersterk opleidersduo. Ze zijn heel verschillend en vullen elkaar zo juist uitstekend aan.
Samen weten zij de theorie niet alleen uitstekend te vertalen naar onze praktijk. Ze vertalen die theorie ook heel goed naar de persoonlijke ontwikkeling van onze schoolleiders. Dat uit zich in hele goede, persoonlijke feedback. Daarnaast weten zij de groep moeiteloos aan te zetten om onderling feedback te geven. Oók als het om lastige onderwerpen gaat.
Mede dankzij ons partnerschap met NSO-CNA hebben wij een prachtige generatie directeuren. Schoolleiders die uitstekend leren denken vanuit visie en betrokkenheid. Daar wordt SKPO beter van. En niet te vergeten het onderwijs aan onze leerlingen.”
Klik hier voor meer informatie en het koersplan van SKPO.
In dit maatwerktraject participeren naast deelnemers uit de SKPO organisatie ook medewerkers uit de kinderopvang. Een mooie vorm van partnerschap wat positief bijdraagt aan de samenwerking.
Op zondag 10 juni 2018 overleed Carla van den Heijkant, na een kort ziekbed, te midden van haar dierbaren. Wij zijn Carla zeer dankbaar voor het partnerschap dat we met SKPO en haar hebben kunnen opbouwen bij het verzorgen van de opleidingen voor ‘haar’ schoolleiders. Op een kaart tijdens de rouwdienst werd Carla herinnert met de volgende zin: ‘De toekomst tegemoet omdat we door jouw ogen zo van waarde zijn voorzien.’ Wij kunnen ons zeer herkennen in deze typering.
Dit bericht is geschreven op 6 maart 2017
Op het Regius College Schagen vroegen ze zich enkele jaren geleden af: hoe ziet het leiderschap op het Regius eruit? Hoe kijken we daar tegenaan?
Daarover hielden ze intern interviews. En daaruit volgde de visie: coachend leidinggeven aan leren. Die leiderschapsstijl wilden ze ontwikkelen.
Ze beseften dat als ze daarmee serieus aan de slag wilden, ze specifieke kennis en vaardigheden nodig hadden. Daarom besloten ze een intern traject voor alle leidinggevenden te laten verzorgen door een opleidingsinstituut. In het offertetraject sloot NSO het beste aan bij wat zij wilden.
Hoe sloot NSO het beste aan bij jullie wensen?
Anne Hoekstra, Voorzitter College van Bestuur:
“We kozen voor NSO, toen nog niet samen met CNA, omdat ze ons geen standaardprogramma voorschotelden. Ze schetsten de contouren. De invulling kwam voort uit co-creatie, grotendeels gedurende het traject zelf.
Ze pakken dus niet zomaar iets wat ze al op de plank hebben liggen, en rollen dat klakkeloos uit. Nee: maatwerk is bij NSO écht het uitgangspunt.
Ze gaven er ook blijk van écht naar onze wensen te hebben gekeken. De offerte sprak onze taal en onze werkelijkheid.”
We kozen voor NSO omdat ze ons geen standaardprogramma voorschotelden.
Hoe kreeg het traject in de praktijk vorm?
“Om zo’n traject zich goed te laten ontwikkelen, heb je een hele goede persoonlijke band nodig. Alleen dan kun je als 2 gelijkwaardige partijen bouwen aan een mooie interne opleiding.
Daarbij moet je van beide kanten continu goed reflecteren en daarover praten. Het soms durven níet te weten. NSO-CNA durft dat.
Op deze manier co-creëren was niet altijd even makkelijk, zeker niet in het begin. Maar leidde wel tot een traject dat heel goed aansluit bij wat wij zochten.”
Wat is je nog meer opgevallen aan de werkwijze van NSO-CNA?
“Het netwerk van NSO-CNA is indrukwekkend: er was geen spreker die onder de maat was. En het was ook niet altijd dezelfde; de afwisseling was heel prettig.
Het is ook nooit een losgezongen theoretisch traject geweest. Continu waren we bezig met de ontwikkeling van onze school. Met uitdagingen waar onze leidinggevenden voor stonden. De projecten die we kozen om de theorie concreet te maken, waren projecten die we zonder de opleiding ook gehad zouden hebben. Maar dan zonder de waardevolle inbreng van NSO-CNA.
Zo maken we een ontwikkeling mee die dankzij NSO-CNA enorm verdiept is.”
