MEL in het middelpunt: Module Bedrijfskundig Leiderschap
In onze serie ‘MEL in het middelpunt’ leer je meer over onze Master Educational Leadership. We zoomen in op wát studenten leren, hóe ze leren en welke overwegingen daaraan ten grondslag liggen.
Hieronder staat de module Bedrijfskundig Leiderschap centraal. Studenten volgen deze module in fase 1 van de master. Daarnaast is deze module ook als losse opleiding te volgen.
Aan het woord is Sytske Feenstra, docent van deze module.
Wat leren studenten in de module Bedrijfskundig Leiderschap?
“Elke schoolorganisatie en elke leidinggevende in het onderwijs heeft een visie, ambities en een strategie om die te verwezenlijken. Deze module gaat over wat die concreet betekenen voor je financieel beleid, kwaliteitsbeleid en HR-beleid.
Bijvoorbeeld: als school willen jullie digitaliseren. Hoe ga je dat verwezenlijken? Wat ga je als eerste aanpakken en hoe ga je monitoren of de ambities worden gehaald? Op HR-gebied zul je in beeld moeten brengen hoe digitaal vaardig medewerkers zijn en waar nog hiaten zijn. Op financieel gebied moet je inventariseren wat er aangeschaft moet worden (computers, digiborden, …), welke opleidingskosten eraan verbonden zijn en of het geld beschikbaar is.
Deze module gaat dus over wat je opdracht en strategie betekenen voor je bedrijfsvoering. En welke concrete acties nodig zijn om je doelen te halen.
Daarnaast kijken we ook naar landelijke ontwikkelingen, de staat van het onderwijs en gebeurtenissen in de omgeving van de school. Wat betekenen díe voor je school, hoe ga je daar concreet mee om in de bedrijfsvoering?”
Hoe krijgen de studenten dit onder de knie tijdens de module?
“Zoals bij alle mastermodules krijgen studenten een stevige theoretische basis, maar gaan ze vooral veelvuldig aan de slag met praktijkgerichte opdrachten in hun eigen school.
Zo is een belangrijk onderdeel van de module dat de studenten hun eigen schoolplan kritisch tegen het licht houden met het oog op financiën, kwaliteit en HRM. Want vaak staan die plannen vol over de kerntaak van de school – het pedagogisch beleid – zonder dat die door vertaald worden naar concrete bedrijfsvoering.
We willen ook dat studenten hierover in gesprek gaan met de verantwoordelijken op de verschillende beleidsgebieden. Bijvoorbeeld dat ze de mensen op de financiële afdeling kritisch bevragen en even kritisch zijn op gemaakte keuzes: zijn de keuzes op financieel gebied wel in lijn met de ambities van de school?
De studenten sluiten de module af met een verbeterplan voor hun eigen school, waarin ze expliciet sturen op de 3 genoemde beleidsdomeinen.”
Leren de studenten dan een succesformule voor strategische bedrijfsvoering?
“Nee. We maken studenten juist bewust dat het altijd om keuzes gaat, vanuit een bepaalde opvatting over hoe de organisatie functioneert. Je maakt bijvoorbeeld andere keuzes wanneer het bestuur alle kaders geeft, dan wanneer die kaders ook van onderop bepaald worden.
Je kunt dus nooit zeggen: ‘als je het zo aanpakt, heb je je financieel beleid op orde’. Er moet altijd ruimte zijn voor verschillende perspectieven, zodat je weloverwogen keuzes kunt maken in je beleid. Want elke keuze heeft een bepaald effect, alles hangt met alles samen.”
Wat vinden studenten van deze meer ‘zakelijke’ kant van het schoolleiderschap?
“Zelf ben ik bestuurder van 25 scholen geweest. Ik merk aan mijn team dat sommigen deze kant echt leuk vinden, terwijl anderen er onzekerder over zijn. Die laatste groep is vaak wat inhoudelijker gedreven.
Daarom is het goed om er zo nadrukkelijk op in te zoomen tijdens deze module. Zo krijgen de studenten er echt vat op, weten ze hoe ze ermee om moeten gaan. En leren de studenten vooral welke kritische vragen ze kunnen stellen in hun school over de verschillende aspecten van bedrijfsvoering.
Maar of je het nu leuk vindt of niet: het hoort gewoon bij het werk van een leidinggevende. Je móet ermee aan de slag om je ambities te realiseren. Net zo goed als je zicht moet hebben op je omgeving, bijvoorbeeld. Of moet weten wat je eigen stijl van leidinggeven is.
Kortom, bedrijfskundig leiderschap is een integraal stuk van je werk. En een heel belangrijk sturingsinstrument. Juist omdat veel schoolleiders hier nog geen of te weinig zicht op hebben, is het goed dat deze module ook los van de master te volgen is.”
De opleiding
De Master Educational Leadership bestaat in het eerste jaar o.a. uit 4 modules die ook los te volgen zijn:
- Bedrijfskundig Leiderschap in het onderwijs
- Visiegestuurd Leiderschap in het onderwijs
- Ontwikkelingsgericht Leiderschap in het onderwijs
- Omgevingsgericht Leiderschap in het onderwijs
Daarnaast zijn er in de MEL 4 leerlijnen. Een leerlijn komt in het hele curriculum – impliciet of expliciet – terug.
- Onderzoekskunde
- Persoonlijk Leiderschap
- Internationalisering
- Veranderkunde