Persoonlijk Leiderschap
start 25 september 2019

Leiderschapspraktijken in tijden van Corona – deel 12

Het zijn bijzondere – om niet te zeggen ronduit rare – tijden. Ook NSO-CNA wordt uitgedaagd creatief om te gaan met de coronacrisis. Dat lukt, maar wel met vallen en opstaan. Het is een tijd van actie, maar ook van leren. Dat geldt natuurlijk ook voor schoolleiders en hun teams.

We vroegen daarom onze studenten, schoolleiders, opdrachtgevers, docenten en bureaumedewerkers hoe het ze vergaat. Wat er goed gaat en wat beter kan. En wat we meenemen naar de toekomst, als alles straks weer ‘normaal’ is.

In aflevering 12 van Leiderschapspraktijken in tijden van Corona.

Nienke van Houwelingen, student Vakbekwaam en adjunct-directeur

Nienke van HouwelingenDoor inzichten in coronatijd heb ik ontslag genomen als schoolleider

Nienke van Houwelingen rondde onlangs haar opleiding bij NSO-CNA op afstand af. Hoe is dat gegaan? Daarnaast is ze adjunct-directeur op een basisschool. Wat betekende de crisis voor haar leiderschap?

Hoe is het om in crisistijd schoolleider te zijn?

“Dit is natuurlijk een moeilijke tijd voor iedereen, dat vooropgesteld. Maar als schoolleider geniet ik er echt van. Er wordt nu beroep gedaan op mijn leiderschapskwaliteiten. Kwaliteiten die anders veel minder naar voren komen. Want normaal is er een bepaalde routine: moet er iets besloten worden? Dan gaan we naar Nienke, die moet maar beslissen. Die routine is nu doorbroken door corona:

Er werd een probleem het team in geslingerd (‘jullie moeten onderwijs op afstand geven’), wij stelden de kaders (deze vakken wel, die niet; zorg dat je contact hebt en houdt met de leerlingen; zorg dat je tussen 10 en 12u bereikbaar bent voor leerlingen; etc.) en gingen langs de lijn zitten (‘ga het maar regelen!’).

Teams hadden geen tijd om beslissingen bij leidinggevenden neer te leggen; ze moesten ad hoc van alles regelen.”

Kunnen de teams goed omgaan met die ruimte?

“Ja. Het is gaaf om te zien wat met teams gebeurt in noodweer. En hoe iedereen de kaders anders invult. Zo krijgt groep 7 bijvoorbeeld om de dag wel een webinar. Groep 8 hield elke dag een groepsvergadering. Terwijl groep 6 steeds aan kleine groepjes instructie gaf.

We merkten wel dat ouders dat lastig vonden: ‘Mijn kind in groep 8 krijgt dit, en die in groep 6 dat.’ Ze voelden het als ongelijkheid. Ook leerkrachten kregen er stress van: ‘Wat ze in groep 7 doen kan ik niet.’ Wij hebben toen gezegd: blijf jezelf. Doe wat bij jou past, op jouw manier. Zolang de kinderen maar goed onderwijs krijgen.

Vanuit die gedachte zijn er zúlke mooie dingen bedacht en gedaan. Als schoolleider hoefde ik alleen maar vanaf de zijlijn met complimenten te strooien. Te gek!”

Wat voor mooie dingen heb jij bijvoorbeeld gezien?

“In de kleuterbouw is het normaal gesproken de oude garde die het voortouw neemt. Zij hebben immers veel kennis en ervaring met kleuters. Daar wordt altijd een beroep op gedaan door de jonge garde, die net van de pabo komt.

Door corona zijn die rollen helemaal verschoven. De jonge garde gaat nu juist voorop in digitaal onderwijs en neemt de oude rotten op sleeptouw. Samen bedenken ze de leukste dingen: ze nemen filmpjes op, lezen digitaal voor, bedenken spelletjes en zetten die online, etc.

Om al dat moois uit te wisselen, hebben we inmiddels al een tussenevaluatie gedaan: wat doe je precies digitaal, waar ben je goed in en heb je nog tips voor collega’s? De uitkomsten hebben we verzameld en verspreid in het team. Zo weet iedereen wat er allemaal bedacht is, zodat ze het zelf ook kunnen gebruiken. En ze makkelijk de juiste personen om hulp kunnen vragen.”

Zo levert de coronatijd dus ook veel op. Welke 3 dingen wil jij sowieso behouden voor straks ná corona?

“Daar moeten we het intern nog over hebben. Maar als het aan mij ligt? In ieder geval:

Digitaal huiswerk inleveren. In plaats van uitgeprint of via de mail. Veel leerlingen hebben niet eens meer een printer thuis, dus dat levert al problemen op. En als ik naar mijn mailbox kijk: die is al overloaded. Dat kan veel handiger met de online omgeving die we nu hebben. Dan kun je bijvoorbeeld ook snel checken wie het huiswerk wel en niet ingeleverd heeft.

Thuis lessen volgen als leerlingen ziek zijn. Natuurlijk hoeft dat niet als kinderen zich daar niet goed genoeg voor voelen. Maar anders kunnen ze op die manier er toch bij zijn en de stof meepikken.

Als schoolleider echt alleen de kaders stellen. Om de redenen die ik al genoemd heb. Zelf de lijnen uitzetten, en vervolgens op m’n handen gaan zitten en de invulling overlaten aan de kunde en creativiteit van het team. Ik heb dan ook geen enkele moeite met loslaten.”

Zo te horen ben je je goed bewust geworden van wat je zelf wilt

“Sterker nog: door het inzicht in mijn eigen kwaliteiten heb ik ontslag genomen. Straks werk ik in de gehandicaptenzorg en ga ik zelfsturende teams coachen.

Nu krijg ik slechts 1 á 2 dagen voor mijn functie als adjunct. Daarnaast geef ik 2 dagen les aan groep 8 én volg ik de opleiding Schoolleider (Vak)bekwaam. Al 2 jaar geef ik aan dat ik dat niet ok vind. Want 1 of 2 dagen is gewoon niet genoeg om leiding te geven aan een groot team. Het is inmiddels ook ‘normaal’ dat ik mijn werk nooit af heb aan het einde van de dag.

Els Markink, mijn docent bij NSO-CNA, zegt dan: ‘Je kunt in de klaagstand gaan zitten, óf je kunt er iets aan doen.’ Nou, ik heb er dus iets aan gedaan.”

Vond je het wel leuk om je Vakbekwaam-opleiding op afstand af te ronden?

“Dat vond ik eigenlijk prima. Dat is te danken aan Els (Markink, opleider), die het echt goed opgepikt heeft. Ze keek goed naar wat wél mogelijk was en heeft het zich eigen gemaakt. Complimenten!

Toen de maatregelen kwamen, waren we allemaal bezig met het 2e verbetertraject in onze school. Daarmee laat je zien dat je de juiste competenties bezit om je certificaat te halen. Els gaf ons de keus: dat traject afmaken, óf inruilen voor het coronatraject. Ze zei: ‘Laat maar zien wat je in huis hebt om je school tijdens een crisis te leiden.’

Ik koos voor het coronatraject. Om de opleiding te halen moest ik goed onderbouwd laten zien dat ik de competenties in huis heb: wat heb ik gedaan en geleerd, waaróm heb ik het zo gedaan, etc. Helemaal uitgeschreven en ondersteund met de literatuur.

Eigenlijk kon ik me geen mooiere praktijkcase indenken. Hoe rot corona ook is op heel veel vlakken, ik ben blij dat ik op deze manier mijn certificaat kon halen.”

Lees ook de andere interviews over leiderschapspraktijken in tijden corona.

Interview: Arjan Jonker, Waardevolle Webteksten

Overzicht van alle interviews in deze reeks.

 

Spring naar toolbar