Eva van der Graaf
Oriëntatie op schoolleiderschap

Eva van der Graaf start na de herfstvakantie als Afdelingsleider op haar school; haar eerste functie als leidinggevende, na een jarenlange carrière als docent Frans. De ambitie om schoolleider te worden koesterde ze al jaren. Maar ze wilde eerst zeker weten of het wel bij haar paste.

Waarom wilde je je oriënteren op schoolleiderschap?

“Al toen ik begon als docent twijfelde ik of ik altijd les wilde blijven geven. Ik merkte al snel dat ik het leuk vond om op de plek te zitten waar de besluiten worden genomen. Dat ik wilde meebeslissen over hoe we als school vooruitkomen.

Tegelijkertijd wilde ik dat niet meteen gaan doen. Eerst maar eens een aantal jaar lesgegeven. Gaandeweg nam ik al wel coördinerende taken op me, en werd ik onder andere sectievoorzitter. Zo nam ik de tijd om te ontdekken of ik echt de leidinggevende kant op wilde.

Toen kwam de vraag van mijn rector: wil je doorgroeien als leidinggevende? De ambitie was nooit verdwenen. Maar of ik het écht wilde, en écht kon? Op die essentiële vragen had ik nog geen goed antwoord. Mijn rector raadde de oriëntatiecursus van NSO-CNA aan. Daar had hij zelf goede ervaringen mee.

Ik zei meteen ja. Hoewel er nog geen directe aanleiding voor was; er was nog geen vacature waar ik op wilde solliciteren, bijvoorbeeld. Maar dat vond ik juist prettig: daardoor had ik alle tijd en ruimte om de cursus te doen, na te denken en de antwoorden te vinden.”

En…vond je de antwoorden tijdens de oriëntatiecursus?

“Ja, nu ben ik zeker: ik wil het, en ik kan het. De thema’s die besproken werden spraken me erg aan. En ik kreeg nooit het gevoel dat ik ergens mee bezig was wat ik niet begreep of niet zou kunnen.

Aan mezelf mérkte ik ook dat ik het echt interessant vond: aan de interactie die ik had met de groep, en de uitgebreide aantekeningen die ik maakte. De sessie die ik misschien wel het interessantste vond, was die over stoorzenders in de organisatie. Hoe ga je daarmee om? En hoe krijg je mensen wél de goede kant op?

En omdat ik het zo leuk vond, las ik alles en deed ik alle opdrachten: ik liep mee met mijn rector, schaduwde mijn sectieleider, liet iemand een vragenlijst over mij invullen, etc. En dat hóeft allemaal niet:

Als je wilt, hoef je niets te lezen en geen opdracht te doen tijdens de cursus. Niemand die je achter je vodden zit. Je haalt er alleen uit wat je er zelf instopt. Zo ligt de verantwoordelijkheid om het tot een succes te maken helemaal bij jezelf. Dus op basis van je eigen inzet kun je de vraag ‘wil ik dit echt?’ al goed beantwoorden. In mijn geval was dat een volmondig ‘ja’.”

Wat vind jij de kracht van ‘Oriënteren op leiderschap’ van NSO-CNA?

“Verschillende dingen:

Allereerst dat deze cursus echt gericht is op schoolleiderschap. Er zijn veel mensen in het onderwijs die leiding willen geven, maar dan wel ín het onderwijs. Niet bij een of ander bedrijf. Tijdens deze cursus ontdek je of je leidinggevende in het onderwijs wilt worden, aan de hand van thema’s die specifiek voor het onderwijs belangrijk zijn. Én aan de hand van situaties die rechtstreeks uit de onderwijspraktijk komen. Wat me bij het 2^e punt brengt:

De cursus is heel praktijkgericht. Zo merkte ik meerdere keren dat wat ik leerde, direct kon inzetten. Zoals na een sessie waarin we gesprekstechnieken oefenden. Kort daarna had ik een slechtnieuwsgesprek met een collega. Daar paste ik die technieken meteen toe.

En dat terwijl de cursus niet té diepgaand is. Het is juist precies goed gedoseerd: alle belangrijke vraagstukken rond leiderschap komen aan bod, zonder daar al te veel op in te gaan. Daar was ik nu ook nog niet naar op zoek.”

Zou je de oriëntatie aanbevelen bij anderen?

Maar nogmaals: als je antwoorden zoekt op bovenstaande vragen, dan vind je die tijdens deze cursus. En leg je tegelijkertijd een goede basis voor het vervolg.”