Excellentiebevordering op school binnen de reguliere les

José Roijen-Klinckenberg, februari 2016

Er is veel aandacht voor de excellente leerling. In het rapport ‘Beter presteren’ van de overheid (2011) krijgen scholen voor voortgezet onderwijs de opdracht de prestaties van de leerlingen de komende vijf jaren aanwijsbaar te verhogen. In dit prestatiegericht onderwijs kijkt men meer dan voorheen naar de opbrengsten. De achterliggende reden is de concurrentiepositie van Nederland als kennisland wereldwijd te verbeteren. Het Baarnsch Lyceum bood reeds buiten de lessen om een apart programma aan voor excellente bètaleerlingen in de vwo bovenbouw. Dat werd uitgebreid en daarmee werden meteen ook knelpunten zichtbaar: in de bezetting, het urenrooster en vormgeving van de reguliere les. Dit noopte tot nadenken over manieren om de excellente leerling uit te dagen binnen de reguliere les. Daarom werd een drietal havo/vwo-scholen benaderd om via interviews met afdelingsleiders, docenten en leerlingen een beeld te krijgen van de praktijk van differentiatie in de les. De leidende vraag daarbij was hoe leerlingen worden uitgedaagd en gemotiveerd om te excelleren. Specifiek werd daarbij gevraagd naar de benodigde competenties van de betrokken leerkrachten, naar bevorderende dan wel belemmerende factoren en naar de wijze waarop het management het proces van interne differentiatie op excellentie door docenten faciliteert.

Uit de gesprekken op drie scholen zijn kenmerken van differentiatie binnen de reguliere les naar voren gekomen die ertoe leiden dat leerlingen in staat worden gesteld om te excelleren. Lees meer in de meesterproef, klik hier om deze te downloaden.