Innoveren volgens de ‘Big Picture Learning’ aanpak
Chris de Jager, december 2016
Innovaties in het onderwijs leiden zelden tot de beoogde veranderingen van de praktijk. De oorzaak van dit falen wordt vooral toegeschreven aan het top-down invoeren, het nauwelijks raadplegen van leraren bij innovaties. Specifieke vormen van leiderschap bij innovatie bevorderen wel de beoogde veranderingen: Transformationeel leiderschap blijkt positief samen te hangen met het realiseren van gewenste uitkomsten en in combinatie met gedeeld leiderschap vormt het een sterke basis voor duurzaam veranderen op school.
De intentie is een goede voorspeller van gedrag. Om een succesvolle invoering van ‘Big Picture Learning’ (BPL) op het Via Nova College (VNC) te bevorderen, is de intentie van de leraren van het VNC onderzocht om volgens de aanpak van BPL, een recent geïntroduceerde onderwijsinnovatie, te gaan werken. De uitkomsten van deze studie wijzen op een beperkte intentie, nauwelijks ervaren invloed van anderen om mee te doen en de onderlinge verschillen in de perceptie zijn groot. Een mogelijke oplossing voor de zwakke intentie van leraren is het versterken van de positieve houding van leraren ten opzichte van de innovatie. Daarnaast kan de intentie versterkt worden door het vergroten van de eigen effectiviteit van leraren met betrekking tot de invoering. Dit kan bereikt worden door gezamenlijk ervaringen op te doen en te experimenteren in pilots waarbij alle leraren betrokken worden. Wanneer deze pilots plaatsvinden in professionele leergemeenschappen, zoals momenteel bovenschools wordt gestimuleerd, kan er op basis van de bevindingen samen gekeken worden wat werkt in de school en wat niet. Leden van de pilotgroep kunnend dergelijke leergemeenschappen ondersteunen en faciliteren.
Het wordt als stimulerend ervaren wanneer schoolleiders optimistisch en enthousiast zijn over de toekomstige doelen en mogelijkheden en open staan voor nieuwe ideeën bij het oplossen van problemen. Oog hebben voor het eigenaarschap (van leerlingen en leraren in het hele proces) en de professionele ruimte van de leraar duidelijk maken door kaders (heldere doelen) en vrijheid, zorgen ervoor dat de invoering van de innovatie al meteen een onderdeel wordt van de BPL-aanpak.