Dit bericht is geschreven op 28 juli 2025
👇 Scroll naar beneden om je in te schrijven 👇
Over deze module
Sommige onderwijsuitdagingen kun je niet alleen oplossen. En soms ook niet alleen met je team. Of met je bestuur. Vaak is er een gemeente bij betrokken, jeugdzorg, ouders of buurtnetwerken. Omgevingsgericht Leiderschap is een module voor leidinggevenden in het PO/VO/MBO/HBO die willen groeien in hun leiderschapsvaardigheden met externe partijen.
“Sommige deelnemers vrezen onbewust de ‘boze’ buitenwereld. Maar daar ligt ook de uitdaging voor ons als docenten: die buitenwereld verkennen en ook aantrekkelijk maken, omdat je daar mooie dingen kunt bereiken die voor je leerlingen het verschil kunnen maken.” Aldus Frans Grobbe, kerndocent (lees hier het hele interview).
Je leert:
- kijken naar wat er speelt tussen je school en de wereld daarbuiten;
- werken aan samenwerking op het snijvlak van belangen, identiteit en beleid;
- en gaat aan de slag met een eigen praktijksituatie zodat leren en doen hand in hand gaan.
Alle deelnemers hebben minimaal 2 jaar werkervaring als leidinggevende in het onderwijs waarbij je verantwoordelijk bent voor personeel en onderwijs. We gaan ervan uit dat je bachelor hebt op HBO of WO en dat je een geschikte vraagstuk hebt uit je eigen praktijk (school/onderwijsinstelling) dat aansluit bij de kern van deze opleiding.
Het programma:
Hoe werk je samen met mensen die een heel ander belang, ritme of taal spreken dan jij? Hoe zorg je dat samenwerking energie geeft, in plaats van energie kost? Tijdens deze module (die onderdeel is van de complete Master Educational Leadership) behandelen we de volgende vraagstukken:
- Theoretisch kader en strategische vraag
- Contextuele omgeving en scenarioplanning
- Transactionele omgeving
- Samenwerken tussen organisaties
- De interne omgeving
Als onderdeel van de voorbereiding doe je een literatuurstudie en individuele opdracht, namelijk in je eigen school op zoek gaan naar een strategische vraag. Deze vraag gaan we vervolgens tijdens de opleiding analyseren. De afronding van de module bestaat dan ook uit een verslag met jouw strategische adviezen die aansluiten bij jouw vraagstuk en gebaseerd zijn op analyses van de contextuele, transactionele en interne omgeving. Met daarnaast een integraal reflectieverslag.
Voorgaande deelnemers aan het woord
Wat vind je bijzonder aan de opleiding bij NSO-CNA?
“Allereerst de combinatie van theorie en praktijk. Daarnaast het feit dat je de opleiding volgt met collega-schoolleiders uit allerlei richtingen en soorten scholen. De samenwerking is heel nauw. Zo leren we veel van elkaar.” – lees hier het volledige interview met Anke Carels.

Hoe merkte je dat je nog meer aan de module hebt dan je eerst dacht?
“Tijdens overleg proefde ik vaak dat er buiten de school andere dynamieken en belangen spelen dan bij ons intern. Daardoor liepen dingen soms niet soepel. En kwamen we niet tot concrete acties. Toen merkte ik dat ik de handvatten uit de module goed kon gebruiken om meer inzicht in de dynamiek te krijgen. Zodat ik de groepen beter kon begeleiden en de bijeenkomsten beter kon sturen.” – lees hier het volledige interview met Leonie Schippers.
Praktische informatie
- 6 ECTS studiepunten + opleidingscertificaat na succesvol afronden
- Opleiding voldoet aan de eisen voor herregistratie van het SRPO voor deelnemers in het primaire onderwijs (PO)
- Lesdagen vinden plaats in Diemen
- Investering: éénmalig € 4.295 opleidingskosten + € 95 voor een heerlijk verzorgde lunch tijdens de lesdagen (prijzen zijn vrijgesteld van BTW i.v.m. CRKBO registratie)
- Keuze uit 2 groepen met verschillende startdata:
- Groep 1: start vrijdag 12 september 2025 t/m vrijdag 23 januari 2026
- Groep 2: start vrijdag 20 maart 2026 t/m vrijdag 26 juni 2026
Dit bericht is geschreven op 16 oktober 2024
Welke sturing sluit het beste aan bij een medewerker? Wie heeft meer sturing nodig, en wie juist niet of kan beter ondersteund worden om zijn of haar eigen weg te vinden? In deze module leren leidinggevenden verschillen in aansturingsbehoefte van medewerkers te herkennen en leren zij verschillende leiderschapsstijlen in te zetten, en deze beter af te stemmen op de medewerkers. Daarbij leert de deelnemer vaardigheden als: richting geven vanuit de visiepet, managen en direct sturen vanuit de managementpet en medewerkers te coachen vanuit de coachpet. Tevens komen thema’s als sturen en loslaten, eigenaarschap en autonomie en ruimte versus begrenzen aan de orde. Op de laatste dag van de opleiding zal er ook aandacht zijn voor situationeel leiderschap en samenwerken in teams.
In deze module is ruimschoots aandacht voor (de ontwikkeling van) het persoonlijk leiderschap van de deelnemer: wat is jouw voorkeursstijl? Waar vind jij het moeilijk om te begrenzen en mensen te sturen? Waar/wanneer laat je niet zo makkelijk los?
En voor de eigen praktijksituatie van de deelnemer: waar zitten de mensen in jouw team? Welke patronen maken het differentiëren in jouw team naar stijl van leidinggeven lastig?
Opzet: deze module begint met een tweedaagse inclusief avond, en een 3e dag na ongeveer 2 maanden. Tussendoor ontmoeten kleine groepjes deelnemers elkaar minimaal 1 keer voor intervisie gericht op de eigen praktijk.
De opleiding wordt verzorgd door 2 trainers aan een groep van minimaal 12 deelnemers.
Dit bericht is geschreven op 16 oktober 2024
In de module Stuurkunst leren de deelnemers leiding te geven aan samenwerken. Er zijn twee belangrijke ontwikkellijnen om succesvol samenwerken te sturen en er aan bij te dragen dat teams eigenaar worden van het resultaat:
- een ontwikkeling van ‘sturen op het individu’ naar ‘sturen van de groep als geheel’. Dit gaat over teamontwikkeling en leren zien welke interventies passen in de verschillende fasen van ontwikkeling.
- een ontwikkeling van ‘sturen op inhoud’ naar ‘sturen op het proces van samenwerken en de relaties in een groep’. Dit laatste noemen wij systeemgericht kijken en interveniëren. Deelnemers leren paronen in het team waarnemen en beïnvloeden.
In Stuurkunst werken we vooral met eigen teamcasuïstiek waarbij de deelnemer gaandeweg ervaart hoe je een groep zo kunt ondersteunen dat het een ontwikkeling doormaakt in hoe de groepsleden met elkaar werken en leren, om zo betere resultaten te behalen.
In de opleiding maken de deelnemers kennis met SAVI®, een model om verbaal gedrag in groepen te leren observeren en erop te interveniëren. En we maken gebruik van fragmenten uit films en documentaires over samenwerken en teamwork. Aan de deelnemers wordt gevraagd als voorbereiding van de training twee films te bekijken en daarop te reflecteren.
Marieke Blaak vertelt hier over haar ervaringen als student van de opleiding: “Ik leerde dat je als leider van een team soms moet loslaten om dingen in beweging te zetten”. En Birgit Schalkwijk vertelt hier hoe “de methodieken van de opleiding hielpen om uit die teamemotie te stappen.”
Opzet: deze module bestaat uit 4 losse dagen met ongeveer een tussenpoze van 1,5 maand en wordt afgesloten met een praktijktoets waarin deelnemers reflecteren op hun eigen praktijk. Deelnemers maken verder video-opname van hun interventies in het eigen team en observeren bij elkaar.
De opleiding wordt verzorgd door 2 trainers aan een groep van minimaal 12 deelnemers. Belangrijke voorwaarde is dat deelnemers een team aansturen in hun eigen praktijk.
Wil je je alvast inlezen op Stuurkunst? Lees dan het interview met Cunera van Hal en Bart Schipmölder: “Teams worden effectiever als ze meer teamtaal spreken.”
Dit bericht is geschreven op 30 mei 2024
Hoe bouw je aan een stevig organisatorisch fundament van je school? Dat ontdek je in deze opleiding:
Hoe je het onderwijsbeleid naar concrete doelstellingen vertaalt op de 3 domeinen HRM, financiën en kwaliteit. Zodat je het ‘huis’ op orde krijgt en houdt, voor een toekomstbestendige onderwijsorganisatie.
Daarvoor ontwikkel je tijdens de opleiding praktische kennis en vaardigheden op de 3 domeinen. Zodat je daaraan kunt werken om je organisatie zo soepel mogelijk te laten werken.
Deze module is onderdeel van de Master Educational Leadership (MEL). Maar je kunt ‘m ook als losse opleiding volgen.
Lees hier een interview met docent Sytske Feenstra over deze module.
Dit bericht is geschreven op 30 augustus 2023
Dit bericht is geschreven op 3 juli 2023
Je bent inmiddels een ervaren leidinggevende in het onderwijs.
Maar het is tijd om door te groeien. Want je bent lang niet altijd de effectieve leider die je wílt zijn. Hoe kun je structureler bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs en je school?
De Master Educational Leadership (MEL) is precies wat je zoekt:
Gedurende de master ontwikkel je een solide visie op leren en onderwijs. Een leider die bewust handelt in de complexe omgeving van de school en zijn omgeving. Die stuurt op zowel planning, control én kwaliteit.
Je ontwikkelt de onderzoekende houding die je daarbij nodig hebt. Zodat je al je keuzes goed kunt onderbouwen.
Ondertussen geef je invulling aan een lerende school. En geef je als lerende leider daarin zélf het goede voorbeeld.
Kortom: tijdens deze vernieuwende master in onderwijsmanagement groei je naar excellent & betekenisvol leiderschap in het onderwijs.
Het onderscheidende van ónze Master Educational Leadership?
Dat de opleiding 100% vraagstukgestuurd is. Dat betekent dat je vanuit jouw school vraagstukken inbrengt. Die zijn vervolgens bij iedere module het vertrekpunt voor de theorie.
Anders gezegd: jouw ontwikkeling staat altijd direct in het teken van de vraagstukken uit je eigen praktijk. Dus niet alleen jij ontwikkelt je, je school ontwikkelt zich net zo hard mee.
Ook helpt deze opzet je om je werk met je studie te combineren.
Wil je weten waarin onze MEL zich nog meer onderscheidt? Kijk onder de tabjes hieronder.
Willemijn Stolk en Cor van Wijngaarden volgen de MEL en wij volgen hen. Lees hier de ervaringen van Willemijn en Cor. En zie en hoor in onze film over de MEL hoe het ze aan het einde van het tweede jaar vergaat.
Vanaf 1 september 2023 kun je in aanmerking komen voor een beurs als je de master volg. Kijk hier voor meer informatie.
Dit bericht is geschreven op 27 juni 2023
Je hebt de ambitie om schoolleider te worden. Maar je bent ook onzeker: ‘Wíl ik het echt? En kán ik het eigenlijk wel?’ Je bent niet de enige met twijfels. Dus wat nu als je het schoolleiderschap eerst een beetje kunt verkennen? Juist daarom hebben wij deze cursus ‘Oriëntatie op schoolleiderschap’ in het leven geroepen. Zodat je straks zeker weet of het bij je past.
Ervaringen van je voorgangers
Lees ook het interview met docent Jaap Folkersma: “Schoolleiderschap ontstaat uit het verlangen iets te willen bereiken”
Dit bericht is geschreven op 26 juni 2023
EEN NIEUW PERSPECTIEF OP LEIDINGGEVEN AAN LERENDE ORGANISATIES
Een leider in het onderwijs werkt in een complexe omgeving. Ontwikkelingen buiten en binnen school vragen om fundamentele keuzes. Daarmee staat de kennis en kunde van de onderwijskundig leider in het brandpunt van de aandacht.
Het leren van leerlingen en studenten is de kernopdracht van elke school. Maar steeds vaker ben je óók bezig met het leren van docenten, leidinggevenden (inclusief jezelf), teams én de school als organisatie.
Continu zoek je naar antwoorden op actuele en aanstaande vragen. Maar als je die antwoorden vindt, op basis waarvan kom je dan tot keuzes die tot betekenisvolle resultaten leiden?
Daarvoor is ons nieuwe 4-daagse programma Strategisch Onderwijskundig Leiderschap.
Wat is ‘Strategisch Onderwijskundig Leiderschap’?
‘Strategisch onderwijskundig leiderschap’ is je inhoudelijk kunnen verhouden tot ontwikkelingen, vernieuwingen en innovaties die zich voordoen. Het is op een onderbouwde manier bepalen welke ontwikkeling je op de eigen school tot stand wilt brengen. En op een gedegen fundament van inzichten uit theorie en praktijk komen tot uitspraken hierover: welke alternatieven kiezen wij en waarom? Wat moeten we dan ontwikkelen, en hoe doen we dat?
Klaartje Potma en Ruud van de Hoef volgden de opleiding en waren enthousiast:
“Die onderwijskundige onderbouwing die ik zocht, daar sta ik nu steviger in. Alles wat we doen, iedere keuze die we maken, moet geworteld zijn in onze visie op leren, op onderwijs en uiteindelijk ook op toetsing. Dat is mijn mantra geworden.”
Lees hier het hele interview met Klaartje en Ruud. Lees ook het interview met de deelnemers Wendy Terborg, Karim Bashandy & Brigitta van den Berg.
De docenten Robert Jan Simons en Rob Mioch vertellen in dit interview meer over wat de opleiding behelst.
NSO-CNA LEIDERSCHAPSACADEMIE EN SIOO
De opleiding Strategisch Onderwijskundig Leiderschap is een samenwerking tussen NSO-CNA Leiderschapsacademie en Sioo (interuniversitair centrum voor organisatie- en veranderkunde).
Samen willen de organisaties van nog meer betekenis zijn voor het Nederlandse onderwijs, dat voor complexe vraagstukken staat in een snel veranderende samenleving.
Deze opleiding is ook te volgen als onderdeel van het Sioo programma Build Your Own Academy.
Dit bericht is geschreven op 20 juni 2023
Patronen blootleggen, doorbreken en ontstijgen
Als schoolleider loop je in je organisatie regelmatig tegen terugkerende patronen aan. Die belemmeren de ontwikkeling die je voor ogen hebt. Wat je ook probeert, het lukt je maar niet ze te doorbreken.
Je wilt je van die patronen ontdoen, zodat je stappen kunt zetten. Om dat te doen, moet je tot de essentie komen van wat aan die patronen ten grondslag ligt: tegenwerkende krachten die we ook wel de ‘onderstroom’ van een organisatie noemen.
Als je de onderstroom eenmaal in kaart hebt, ontdek je wat mensen écht drijft. Van daaruit kun je verbinden en stappen zetten in de richting die je wenst.
Maar hoe doe je dat? Daarover gaat dit 4-daagse verdiepingsprogramma.
Lees hier het interview met docent Igor Vollebergh over de inhoud van dit programma.
Dit bericht is geschreven op 20 juni 2023
Als leraar heb jij veel bij te dragen. Niet alleen aan het leren van leerlingen, maar ook aan de ontwikkeling van je school en het onderwijs. Je ziet waar verbetering mogelijk is. En je zou daar graag een leidende rol in nemen. Of dat dóe je al maar je wil daar nog beter in worden en meer onderbouwd handelen.
Hoe kun jij je invloed versterken, zodat die je eigen klaslokaal overstijgt? Hoe neem je anderen makkelijker mee, zodat je meer bereikt? Daar moeten de voorwaarden voor aanwezig zijn:
- Allereerst een schoolcultuur die gestoeld is op openheid, feedback, onderling vertrouwen en collegialiteit.
- Daarnaast dat jij – naast expertise in je vakgebied – ook een stevige set leiderschapskwaliteiten bezit.
Die kwaliteiten ontwikkel je tijdens de opleiding Teacher Leadership. Waarbij je tegelijkertijd een eigen visie ontwikkelt op leiderschap en onderwijs, zodat je structureel kunt bijdragen aan die open cultuur. Evenals aan de kwaliteit van het onderwijs in je school. Ben jij bereid om te reflecteren op je eigen handelen en overtuigingen? Wil je graag verder groeien en leren door ervaringen uit te wisselen met collega’s? En door feedback op je denken en handelen te krijgen? Dan is Teacher Leadership iets voor jou.
> Lees hier het interview met docent Femke en deelnemer Carmen over deze opleiding.