Marc Coenders

Hoe leren wij? Die vraag houdt me terugkerend bezig. Daarbij gaat het me niet zozeer om hoe een individu leert, maar hoe we collectief leren in organisaties en over organisaties heen.

Netwerken zit me in het bloed en ik hou ervan leerprocessen vorm te geven mét mensen die bereid zijn de tijd te nemen om met elkaar te reflecteren op wat hen zorgen baart en om te leren een verschil te maken voor anderen. Voor mij is leren in netwerken een vorm van gezamenlijk op onderzoek uit gaan.
De kern van het collectieve leren is dat het begint met mensen die een probleem of vraag delen. Vanuit die gedeelde vraag komt de uitwisseling spontaan op gang. Mijn rol is dan om dat leren te verdiepen, met werkvormen, door inspiratiebronnen aan te reiken en de participatie van iedereen te bevorderen.

Mijn aanpak kenmerkt zich door een ruimtelijke benadering van leren. Daarin komen mijn geografische en sociaalwetenschappelijke achtergrond samen. Als iemand zegt ‘we zijn nog niet zover” of “daar willen we uitkomen”, dan schuilt er in die taal een ruimtelijke metafoor. Hoevaak wordt er niet een stip op de horizon gezet. We bevinden ons altijd ergens in een situatie, en leren is altijd gesitueerd. De context met al haar historie en sociale complexiteit is van invloed op de doelen die we stellen, projecten die we opstarten en veranderopgaven die we voor ons zien.

Op school leren we vaak niet de sociale discipline van leren die doorslaggevend is voor effectief samenwerken en innoveren. Misschien is dat niet zo erg. We leren dat in de praktijk. Schoolleiders hebben daar een specifieke rol in als het gaat om de school als lerende organisatie. Ruimte geven aan professionals volstaat niet. Hoe je als schoolleider meedoet in leerprocessen en welke kwaliteiten van jezelf waar en wanneer inzet, zijn vragen die gedurende de hele loopbaan aan de orde zijn.

De wijze waarop studenten zich losmaken van hun eigen bubbel. Onderzoeken van de eigen praktijk en de eigen rol daarin, is het beoefenen van perspectivische lenigheid.

‹ Terug naar teampagina