Het vormgeven van inspirerende verandertrajecten in de context van het Alkwin Kollege
Gert-Jan de Bruin, december 2018
In dit onderzoek, uitgevoerd als onderdeel van de Master Integraal Leiderschap, is onderzocht hoe docenten op het Alkwin Kollege geïnspireerd raken vanuit een verandertraject. Docenten die aan het experiment meewerkten gaven aan meer dan in andere projecten betrokken en gemotiveerd en geïnspireerd te zijn. Voor een duurzame verandering wordt aanbevolen de methodiek van LeerKRACHT of een afgeleide daarvan te gebruiken in meer, zo niet alle, geledingen binnen de school.
SAMENVATTING
De aanleiding voor het onderzoek is het verandertraject ‘Expeditie Alkwin’, opgestart op het Alkwin Kollege om met elkaar na te denken over een toekomstbestendige herinrichting van het leren en onderwijzen. Het project ‘Onderwijs Nieuwe Stijl’ (ONS) is een onderdeel van dit traject en is bedoeld om docenten de gelegenheid te geven in dit kader ervaring op te doen in de praktijk. Het doel van het onderzoek is inzicht verkrijgen in hoe op het Alkwin Kollege een verandertraject zo vormgegeven kan worden dat docenten geïnspireerd raken en er energie van krijgen (procesopbrengst). Daarnaast levert de ervaring van project ONS informatie op waar in de transitie Expeditie Alkwin gebruik van gemaakt kan worden (productopbrengst).
Hoofdvraag
De hoofdvraag luidde:
Hoe kunnen verandertrajecten in de context van het Alkwin Kollege op inspiratievolle manier vormgegeven worden en kan er een bijdrage geleverd worden aan een duurzame verandering binnen de school in het kader van Expeditie Alkwin en in lijn daarmee aan een toekomstbestendige herinrichting van het leren en onderwijzen?
Om hier zicht op te krijgen is allereerst theoretisch onderzoek gedaan. Deze theorie is meegenomen in het opzetten van project ONS. Deelnemers van ONS zijn vervolgens bevraagd over de ervaringen. Dit heeft inzichten opgeleverd over het organiseren van inspirerende verandertrajecten in de context van het Alkwin Kollege. Hieruit zijn conclusies getrokken en aanbevelingen gedaan.
Resultaten
De resultaten naar aanleiding van de interviews wijzen uit dat de respondenten, allen deelnemers van project ONS, meer betrokken en meer gemotiveerd (deelthema 1) waren dan in andere geledingen en samenwerkingsverbanden binnen de school. De methodiek van Stichting LeerKRACHT geeft richting en schept de voorwaarden waarin openheid, veiligheid, samen ontwikkelen en leren van elkaar en elkaars ervaringen centraal staan. De werkvormen binnen de bijeenkomsten hebben ervoor gezorgd dat docenten autonomie ervoeren en doelgericht naar concrete resultaten toewerkten. Hierin is het belangrijk dat het tempo hoog blijft en dat de bijeenkomsten vooral gericht zijn op werken. Daarnaast het is van belang om naast de gezamenlijke doelen ook een focus op de individuele ontwikkeling te houden. Ondanks dat er tijd en geld vrijgemaakt is voor het project hebben deelnemers ook in dit project last van de structuur binnen de organisatie.
Respondenten geven aan dat de samenwerking (deelthema 2) binnen het project heel prettig was. Deze samenwerking is gericht op het leren van alle docenten. Docenten ervoeren ruimte waarin ze elkaar konden inspireren en van elkaar konden leren. Ze hadden het gevoel gezamenlijk voor een uitdaging te staan en daar collectief voor te werken. De werkvormen die gebruikt zijn in de bijeenkomsten dragen bij aan een mindset die gericht is op verbetering en resultaat.
De verbinding met de rest van de school is in het project te weinig gezocht. Dit heeft vooral te maken met het uitblijven van concreet resultaat. De deelnemers van het project zaten zelf midden in een leerproces en wisten nog niet concreet uit te leggen wat het effect van de veranderingen was. Vanuit de secties wordt verwacht dat er een compleet product klaarligt. Dit verhoogt de drempel om ervaringen en kleine resultaten te delen.
Lees hieronder de meesterproef van Gert-Jan de Bruin.
Klik hier om naar een overzicht van de meesterproeven te gaan.