Van leren over naar doen in de praktijk

Transfer van leren

Als deelnemers er niet in slagen de kennis en vaardigheden die ze in een opleiding hebben geleerd in de werkpraktijk te benutten, levert de opleiding uiteindelijk niks op. Deze transfer naar de werkpraktijk is daarmee de achilleshiel van het trainingsproces. Transfer is geen nieuw onderwerp in organisaties en ook niet in de wetenschap. Maar ondanks onderzoek en ervaring blijft transfer van het geleerde naar de werkpraktijk deels onbegrepen, en komt deze transfer vaak maar moeizaam en beperkt tot stand [1]. Lees verder ›

Hoe draag je bij aan een onderbouwde en gedeelde visie binnen jouw school?

Leidinggevenden in het onderwijs aan het woord

Leren is het primaire proces van een school. In scholen waar leraren, ondersteunende medewerkers en schoolleiding werken vanuit een sterke consensus over hun visie op leren zijn de leerresultaten goed en werken mensen met plezier. Een heldere en gedeelde visie op leren geeft inspiratie, werkt motiverend en geeft betekenis aan het werk (De staat van het Onderwijs 2020).

Het is belangrijk dat leidinggevenden vanuit een visie richting geven aan de school en deze samen met hun team vormgeven. Hoe zorgen schoolleiders voor een gedeelde visie? En wat levert dat de school op? Daarover interviewden we vier (oud-) studenten van NSO-CNA: Bas Boensma, Jolien Ligtenberg, Hans Warris en Conny van der Zande. Hieronder hun verhalen. Lees verder ›

Wat nu?

Herken je dat? Dat er vervelende dingen in je professionele leven gebeuren waar je geen controle over hebt? Dat je het gevoel hebt slachtoffer te zijn? Dat andere mensen jou telkens in de weg zitten?

Je hebt bijvoorbeeld een baas die jou maar niet lijkt te (willen) begrijpen. Je hebt collega’s die over je roddelen. Je krijgt maar geen promotie of erger nog: je wordt ontslagen om voor jou onduidelijke redenen.

Wat staat je dan te doen? En wat doe je in de praktijk? Lees verder ›

Beroepsprofielen voor schoolleiders: waarom stappen deze over van competenties naar leiderschapspraktijken en –bronnen?

Een eigentijdse visie op leiderschap

september 2020 en juni 2021, download pdf-versie

In 2016 publiceerde NSO-CNA een eigen beroepsprofiel voor leidinggevenden in het onderwijs. Dit profiel is in de jaren daarna verder uitgewerkt en is inmiddels de basis voor al onze opleidingen. In het voorjaar 2021 presenteerden ook het Schoolleidersregister PO en VO elk een eigen nieuwe beroepsstandaard voor schoolleiders.

Een belangrijke ontwikkeling in het denken over leiderschap is de stap van het denken in termen van competenties naar het denken over leiderschap in termen van leiderschapspraktijken en leiderschapsbronnen. Deze ontwikkeling vormt de kern van deze nieuwe beroepsstandaarden. Wat zijn deze leiderschapspraktijken en -bronnen en waarom sluiten ze beter aan bij leiderschap in deze tijd? En waarom wordt het denken in competenties losgelaten? In dit artikel gaan we in op deze vragen. Eerst schetsen we in een notendop de ontwikkeling van het denken over leiders en daarna zoomen we in de op de praktijken en bronnen. Tot slot gaan we nader in op een aantal internationale beroepsstandaarden en het NSO-CNA beroepsprofiel. Op verschillende plekken in de tekst vind je reflectievragen. Deze zijn bedoeld om jou als lezer aan het denken te zetten en de vertaling te maken van dit artikel naar jouw eigen leiderschapspraktijken. Lees verder ›

Leraren hebben recht op lerende schoolleiders

De afgelopen weken keek ik net als heel veel mensen in het onderwijs naar Klassen. Een documentaireserie van Human over de strijd voor gelijke kansen in het onderwijs, opgenomen op een aantal PO en VO scholen in Amsterdam Noord. De belangrijkste boodschap: het mag niet uitmaken waar je wieg staat, iedereen moet dezelfde kansen krijgen om zijn of haar talenten te kunnen ontwikkelen. Echter, het gaat met die gelijke kansen de verkeerde kant op in Nederland stelt hoogleraar en onderwijsinspecteur Inge de Wolf in het programma De Publieke Tribune (uitgezonden door Human op 24 januari). Het is belangrijk dat we kritisch blijven kijken naar de elementen die ongelijkheid versterken in ons onderwijssysteem. Dat begint bij goed onderzoek naar de achterliggende oorzaken. En dan kunnen we werken aan oplossingen die gelijke kansen voor iedereen dichterbij brengen. Deze oplossingen beginnen voor mij bij te erkennen dat we allemaal verschillend zijn. Dat jij anders bent dan ik, jij ergens anders vandaan komt en andere dingen nodig hebt om de ontwikkeling door te maken die bij jou past. Niet alles is maakbaar, maar we kunnen er ons best voor doen om voor elk kind zijn of haar unieke ontwikkeling mogelijk te maken. Lees verder ›

De invloed van de omgeving op de koers van je school

Leiden met de blik (ook) naar buiten

Laat jij de omgeving de koers van je school dicteren? Of ben je als schoolleider ‘in the lead’, ook bij meningen en druk van buiten?

Onderzoekers Leithwood, Harris en Hopkins beschrijven in hun artikel 7 stellingen over succesvolle schoolleiders (2019) het volgende:

Effectieve schoolleiders lezen de context van hun school, en reageren gepast op specifieke uitdagingen. En nemen die – zo nodig – mee in hun beleid. Dit geldt ook als het om de omgeving, de buitenwereld van de school, gaat. Lees verder ›

Feedback geven? Ga feedback vragen!

Sinds de jaren ’90 zit ik in het vak van leren en ontwikkelen en sinds die tijd wordt regelmatig weer de vraag gesteld: ‘we willen elkaar meer en beter feedback leren geven’. Dit lijkt een nooit ophoudende vraag. Blijkbaar zijn we ervan overtuigd dat meer en beter feedback leren geven behulpzaam is, maar is dat eigenlijk wel zo?  Zeker speelt feedback, en daarmee bedoel ik dan feed up, feedback en feed forward, een belangrijke rol in ons leren[i]. Toch stel ik de focus in organisaties en teams op het meer en beter feedback leren geven ter discussie en pleit ik voor een andere, meer effectieve, insteek. Lees verder ›

Leidinggeven aan leren differentiëren

Inge Geurts, gepubliceerd in De Nieuwe Meso, september 2020.

Sinds 2014 is interne differentiatie op Titus Brandsma in Velp (onderdeel van het Arentheem College) een belangrijk speerpunt in het schoolbeleid. Doel was interne differentiatie in 80% van de lessen. Begin 2018 bleek echter dat er slechts in minder dan de helft van de geobserveerde lessen werd gedifferentieerd. Om differentiatie in de les naar een hoger niveau te tillen, zijn het beleid en de ingezette interventies onder de loep genomen. In dit artikel beschrijft Inge Geurts welke lessen de schoolleiding van Titus Brandsma daaruit trok. Lees verder ›

Leraren hebben recht op goede schoolleiders!

🤔 Schoolleiders en -bestuurders van Nederland: hoe zit het met jullie professionalisering? Hoe werk je daar eigenlijk aan? Want:

Jouw kwaliteiten zijn bepalend voor de kwaliteit van het onderwijs. Dit wordt (gelukkig!) steeds meer erkend. Lees verder ›

Zit er muziek in strategische bedrijfsvoering?

De start

Het is kwart over acht. We maken de zaal gebruiksklaar. Een klein uur later zal het seminar ‘planning en control binnen onderwijsinstellingen’ starten. Mijn collega verlaat de zaal op weg naar koffie voor ons beiden. Op de aangesloten laptop zoek ik naar de muziekfilmpjes en in mijn hoofd ontvouwt zich de informele playlist. Spontaan is mijn milde afwijking om dagelijkse gebeurtenissen actief of passief te omlijsten met muziek, uitgegroeid tot een spraakmakend eerste onderdeel van de les. Lees verder ›